Καταφύγιο (Αμόρανη) Αιτωλοακαρνανίας

Το Καταφύγιο Ναυπακτίας είναι ένα ορεινό χωριό στo δήμο Ναυπακτίας στην περιφερειακή ενότητα Αιτωλοακαρνανίας. Παλαιότερα ανήκε στο δήμο Αποδοτίας. Το χωριό είναι κτισμένο σε υψόμετρο 620 μέτρων στους ανατολικούς πρόποδες του όρους Μακρύορο. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 276 κατοίκους.

Το χωριό είναι αμφιθεατρικά κτισμένο σε υψόμετρο 620 μέτρων στους ανατολικούς πρόποδες του όρους Μακρύορο, το οποίο είναι γυμνό και ιδιαίτερα απόκρημνο. Συνορεύει βόρεια με την Αναβρυτή, βορειοανατολικά με την Κεντρική και τον Ασπριά, νοτιοανατολικά με το Χρύσοβο, βορειοδυτικά με το Γαύρο και νοτιοδυτικά με το Ανθόφυτο. Απέχει 33 χιλιόμετρα από τη Ναύπακτο και η πρόσβαση γίνεται με ασφαλτοστρωμένο δρόμο μέσω της διαδρομής Ναύπακτος – Ανθόφυτο - Γαύρος - Γολέμι και αφού διέλθει τα Αμορανίτικα βράχια φτάνει στο Καταφύγιο.

Το χωριό περικλείεται από 2 λόφους στις άκρες των οποίων βρίσκονται τα ξωκλήσια του Αγίου Κωνσταντίνου και Αγίου Αθανασίου. Το έδαφος του οικισμού χωρίζεται σε 4 τμήματα από 4 ισάριθμα ρέματα που ενώνονται στο κάτω μέρος του χωριού. Επίσης χαρακτηρίζεται για την κατωφέρειά του και είναι ευπαθές σε καθιζήσεις. Το 1878 εξαφανίστηκαν 25 κατοικίες λόγω καθίζησης του εδάφους. Τα σπίτια και τα χωράφια ενισχύονται περιφερειακά με τοιχεία (δέματα) ώστε να επιτυγχάνεται η συγκράτηση του εδάφους.

Στο κέντρο του χωριού υπάρχει η πλατεία με τα 2 καφενεία και τον Ιερό Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Στο χωριό υπάρχουν 2 γήπεδα μπάσκετ , παιδική χαρά , ενώ στην κορυφή του χωριού στη θέση Δέση υπάρχει ο παραδοσιακός ξενώνας Δέση , και στη είσοδο του χωριού στην θέση Άγιος Δημήτριος υπάρχει ο ξενώνας Πέτρινο Καταφύγιο .

Το φυσικό περιβάλλον αποτελεί από μόνο του αξιοθέατο. Αξίζει να διασχίσετε το φαράγγι του Φονιορέματος, να επισκεφτείτε τους παλιούς μύλους, τα σπήλαια τα δύο παραδοσιακά πέτρινα γεφύρια τα οποία βρίσκονται σε πολύ γραφικές τοποθεσίες , αλλά και τον Ιερό Ναό της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος που χτίστηκε περίπου τον 13ο αιώνα βρίσκεται κοντά στο Χρύσοβο και είναι ότι έχει απομείνει από το ιστορικό μοναστήρι του Σωτήρος που την εποχή εκείνη υπαγόταν στην Αμόρανη (Καταφύγιο) και διαλύθηκε το 1834.

Το παλιό όνομα του χωριού ήταν Αμόρανη και το 1928 μετονομάστηκε σε Καταφύγιο. Το νέο όνομα του χωριού προήλθε από το γεγονός ότι κατά την Τουρκοκρατία η περιοχή υπήρξε πραγματικό καταφύγιο. Η πληθώρα των σπηλαίων, το βραχώδες και το απόκρημνο της περιοχής την καθιστούσε εξαιρετικά δυσπρόσιτη.