Ταξιάρχες (Μοφκίτσα) Ηλείας

Η Μοφκίτσα ή Ταξιάρχες είναι ένα μικρό ορεινό χωριό (υψόμετρο 510μ.), χτισμένο πάνω σε

κοιλάδα, που περιστοιχίζεται από μικρούς λόφους. Βρίσκεται κοντά στην τοποθεσία του αρχαίου Λεπρέου και υπάγεται στην επαρχία Ολυμπίας του νομού Ηλείας.

Ο πληθυσμός κατά την απογραφή του 1971 ανερχόταν σε 168 κατοίκους. Σήμερα το χωριό κατοικούν περί τις 15 οικογένειες. Η κοιλάδα προς τα δυτικά είναι ελεύθερη προς το Ιόνιο πέλαγος και έχει θέα προς την Κυπαρισσία και το Ψυχρόν όρος, το βουνό Λαπίθα και τις πηγές του Καϊάφα. Ο συνοικισμός δημιουργήθηκε στα χρόνια της Τουρκοκρατίας και αρχικά αποτέλεσε εγκατάσταση ποιμένων. Λόγω όμως της ύπαρξης νερού και για προφύλαξη από τις τουρκικές επιδρομές, επεκτάθηκε και συγκροτήθηκε σταδιακά οικισμός, που στο τέλος του 19ου αιώνα και τις αρχές του 20ου αιώνα αναπτύχθηκε και ήκμασε, ώστε η Μοφκίτσα να αποτελέσει κεφαλοχώρι.

Το όνομα Μοφκίτσα ή Μουφκίτσα θεωρείται σλαβικό, όπως όλα τα τοπωνύμια με αυτή την κατάληξη. Πολλές τέτοιες ονομασίες άλλαξαν στα νεότερα χρόνια και έγιναν ελληνικές, για να καταπολεμηθεί η θεωρία του εκσλαβισμού της Πελοποννήσου. Έτσι η Μοφκίτσα έγινε Ταξιάρχες, η γειτονική Γλάτσα Ανήλιο , η Παυλίτσα Φιγαλεία, η Βερβίτσα Περιβόλια κλπ. Οι κάτοικοι, κατά μεγάλο μέρος, είναι γεωργοποιμένες. Για την ανάπτυξη της κτηνοτροφίας προσφέρεται το έδαφος, που καλύπτεται από θάμνους και λόγγους. Στο πεδινό μέρος , οι κτηματίες καλλιεργούν σταφιδάμπελα και ελιές, ενώ στα ορεινά τμήματα σιτηρά.

Με το να διατηρούν και κτήματα κοντά στη θάλασσα, οι χωρικοί σταδιακά δημιούργησαν και παραθαλάσσια σπίτια, κι έτσι σιγά – σιγά μετακινήθηκαν, είτε διατηρώντας και στο επάνω και στο κάτω χωριό δηλ. στο κάμπο σπίτια, είτε παραμένοντας μόνιμα στο νέο χωριό, το Νεοχώρι, με αποτέλεσμα να ελαττωθεί σημαντικά ο αριθμός των κατοίκων στην Μοφκίτσα. Αυτή είναι και μια από τις βασικές αιτίες, που τα σπίτια του χωριού διατηρήθηκαν στην αρχική τους μορφή. Έγιναν ελάχιστες αλλαγές και προσθήκες, συγχρόνως όμως , από την εγκατάλειψη και τους σεισμούς, τα σπίτια καταστράφηκαν, ώστε σήμερα να παρουσιάζουν όψη ερειπίων. Τελευταία η Μοφκίτσα περιλήφθηκε στους Πίνακες Αξιόλογων Οικισμών της Χώρας και κρίθηκε παραδοσιακό χωριό από το Τμήμα Προστασίας Περιβάλλοντος της Διεύθυνσης από Πειραματισμού και Μελετών του Υπουργείου Εσωτερικών.

Ιδιαίτερη σημασία έχει το γεγονός ότι από τους 38 αξιόλογους οικισμούς της Ηλείας, είναι ο μοναδικός που χαρακτηρίστηκε με Βαθμό Προστασίας 2 (σημαντική προστασία ), βάσει των παραδοσιακών στοιχείων της αρχιτεκτονικής των σπιτιών. Όπως στα περισσότερα χωριά της ορεινής Ελλάδος, τα σπίτια είναι διώροφα, υπάρχουν όμως και μερικά μονώροφα. Είναι χτισμένα σε απόσταση το ένα από το άλλο, με ευρύχωρες αυλές και σκεπαστούς εξώστες.. τα βασικά υλικά δομής είναι η πέτρα, το ξύλο, το καλάμι, ο ασβέστης και η άμμος.

Για περισσότερες πληροφορίες:

http://mofkitsa.blogspot.gr/