Μικρόπολη Δράμας

Το χωριό είναι κτισμένο στις υπώρειες του όρους Μενοικίου σε υψόμετρο 260 μέτρων. Από τη Μικρόπολη ήταν ο Οπλαρχηγός Μακεδονομάχος Ιωάννης Ευαγγελόπουλος. Επίσης σπουδαίοι Μικροπολίτες Μακεδονομάχοι ήταν ο Κωνσταντίνος Καρλικόβαλης[9] και ο Ιωάννης Σίλλος.



Βρίσκεται στα Βορειοδυτικά του νομού Δράμας και στα βορειοανατολικά του γεωγραφικού Διαμερίσματος της Μακεδονίας. Υπάγεται στον Νομό Δράμας και ανήκει στον Δήμο Προσοτσάνης. Απέχει από τη Δράμα 29 χιλ. και από τα Ελληνοβουλγαρικά σύνορα περίπου 50 χιλ.

Προπολεμικά οι κάτοικοι αριθμούσαν τους 3.800 και το 1961 περίπου τους 2.600. Κατόπιν λόγω των μεταναστεύσεων στο εξωτερικό (κυρίως Γερμανία) όσο και στα άλλα μεγάλα αστικά κέντρα ο πληθυσμός έχει ελαττωθεί σημαντικά σε 1.000 κατοίκους (απογραφή 1991).

Στο χωριό εκτός από τους ντόπιους κατοίκους ήλθαν και εγκαταστάθηκαν μόνιμα Ορτακινοί, Καραμανλήδες, Μικρασιάτες, Πόντιοι, Θρακιώτες και Γραμουστιάνοι, φυλή Βλάχων.

Το βασικό χαρακτηριστικό του χωριού είναι η διαίρεση σε πάνω και κάτω συνοικία, Παν Μαχαλάς και Κατ Μαχαλάς. Σήμερα η τυπική αυτή διαίρεση έγκειται μόνο στην ονομασία, γιατί παλαιότερα αντικατόπτριζε εχθρικές διαθέσεις των κατοίκων των δύο συνοικιών. Στην πάνω συνοικία κατοικούσαν κυρίως γηγενείς, οι οποίοι, μη θέλοντας να μοιραστούν τα είδη κεκτημένα αγαθά με τους πρόσφυγες της κάτω συνοικίας, έρχονταν πολύ συχνά σε διαμάχες. Άλλωστε οι δύο πλατείες, δύο σχολεία, οι δύο συνεταιρισμοί, παλαιότερα οι δύο ποδοσφαιρικές ομάδες, αλλά και οι προφορικές μαρτυρίες πιστοποιούν την έριδα που υπήρχε. Το πέρασμα των χρόνων και η αμοιβαία ανταλλαγή των κατοίκων δια μέσου των γάμων κατάφερε να ενώσει το χωριό.

Η Μικρόπολη είναι το κεφαλοχώρι της περιοχής. Το χωριό ήταν άλλοτε φημισμένο για τα καπνά του και τους εθνικούς του αγώνες. Βρίσκεται κτισμένο σε υψόμετρο 330 μ., στις υπώρειες του Μενοικίου, και ξεχωρίζει για το ευχάριστο κλίμα και την εξαιρετική θέα προς τις κορυφές του Φαλακρού. Προπολεμικά υπήρξε θέρετρο για παραθέριση και διέθετε σανατόριο λόγω του υγιεινού της κλίματος.

Η Μικρόπολη σήμερα έχει 1.100 κατοίκους και αποτελείται ουσιαστικά από δύο συνοικίες. Στην άνω συνοικία, υπάρχουν στενά και ανηφορικά δρομάκια, διώροφα αγροτόσπιτα, δείγματα της Μακεδονικής αρχιτεκτονικής, κτισμένα από τα τέλη του 19ου αι. Στο ισόγειο διαθέτουν αποθήκες και στάβλο, και στον όροφο ξεχωρίζει, προς το δρόμο, η κλειστή προεξοχή με παράθυρα (σαχνισί).

Εκεί βρίσκεται ο ναός του Αγίου Γεωργίου κτισμένος το 1841. Είναι μικρή ξυλόστεγη εκκλησία βασιλικού ρυθμού, η οποία υπέστη πολλές αλλαγές εξαιτίας επισκευών. Σώζεται το αρχικό τέμπλο, η ξυλόγλυπτη Αγία Τράπεζα και το ωραίο καμπαναριό που κτίσθηκε το 1893. Στη βόρεια πλευρά του, υπάρχει ανάγλυφη εντοιχισμένη πλάκα με τρεις νεαρές μορφές, η οποία βρέθηκε, σύμφωνα με μαρτυρίες κατοίκων της περιοχής, σε τύμβο του διπλανού χωριού Γραμμένη. Δίπλα της, το 1910 κτίστηκε η εκκλησία του Ευαγγελισμού.

Η κάτω συνοικία, δημιουργήθηκε από προσφυγικής καταγωγής κατοίκους. Σώζονται ακόμη ορισμένα καπνόσπιτα των παλαιών Τούρκων καπνοπαραγωγών. Πρόκειται για διώροφα σπίτια, με στάβλο και αποθήκη στο ισόγειο και την κατοικία στον όροφο, με κύριο στοιχείο το χαγιάτι, όπου γινόταν και η επεξεργασία του καπνού. Η Μικρόπολη διαθέτει αναπτυγμένη αγροτική οικονομία. Η κτηνοτροφική παραγωγή αιγοπροβάτων ασκείται στα ορεινά λιβάδια.

Η Μικρόπολη είναι γνωστή για τις 25 περίπου εκκλησίες και ξωκλήσια, που οι ντόπιοι τα ονομάζουν «μοναστήρια». Αυτά βρίσκονται μέσα και γύρω από το χωριό, τα περισσότερα σε εξαιρετικές θέσεις θέας. Η πανήγυρη του χωριού γίνεται την ημέρα των Αγίων Αναργύρων, την 1η Ιουλίου, με πολλές και ενδιαφέρουσες εκδηλώσεις. Δείγμα της βαθιάς θρησκευτικότητας των κατοίκων είναι και η «Ημέρα του Θεού», που πραγματοποιείται λίγες μέρες μετά το Πάσχα, στο ξωκλήσι του Αγίου Γεωργίου.

Από την ανατολική πλευρά του όρους Μενοίκιο και ειδικότερα από τη Μικρόπολη Δράμας, μπορεί κανείς να προσεγγίσει το καστανοδάσος της Μικρόπολης, είτε με αυτοκίνητο (δασικός δρόμος), είτε πεζός (1μιση ώρα) από ένα παλιό μονοπάτι. Το δάσος εξαπλώνεται σ’ ένα πλάτωμα μ’ ένα μέσο υψόμετρο 800μ. περίπου. Στο κέντρο του αιωνόβιου δάσους υπάρχουν εγκαταστάσεις υποδοχής επισκεπτών (τραπεζόπαγκοι, κιόσκι, χώρος στάθμευσης, κλπ) μεταξύ των οποίων και ένα καταφύγιο του ΕΟΣ Μικρόπολης. Πρόσφατα θεμελιώθηκε στο χώρο του καταφυγίου το μικρό παρεκκλήσι της «Παναγιάς της Καστανιώτισας». Επίσης, η Νομαρχία Δράμας, μετά από πρόταση του τοπικού Δασαρχείου, προτίθεται να κηρύξει τις καστανιές «Αισθητικό δάσος» και να κατασκευάσει μια σειρά από έργα ανάδειξης και αξιοποίησης του χώρου.