Νεάπολη Λακωνίας

Η Νεάπολη Βοιών ή Βάτικα είναι παραθαλάσσια κωμόπολη της Περιφερειακής Ενότητας Λακωνίας. Με το πρόγραμμα Καποδίστριας, η Νεάπολη ήταν έδρα του δήμου Βοιών, ενώ σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης ανήκει στο δήμο Μονεμβασιάς. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011, η Νεάπολη έχει 3.090 κατοίκους. Είναι η νοτιότερη πόλη της ηπειρωτικής Ελλάδας και βρίσκεται στην θέση της αρχαίας πόλης των Βοιών, σε ένα ήρεμο κόλπο. Πίσω από την Νεάπολη βρίσκεται ο ορεινός όγκος της Κριθίνας, ο οποίος καταλήγει στο ακρωτήριο Μαλέας. Η Νεάπολη συνδέεται ακτοπλοϊκά με τα Κύθηρα και τα Αντικύθηρα.

Οι Βοιαί ήταν μια αρχαία πόλη, η οποία δημιουργήθηκε μεταξύ του 1050 π.Χ. και του 950 π.Χ. από τον Ηρακλείδη Βοία, ανήκε στο Κοινό των Ελευθερολακώνων, το οποίο απαρτιζόταν από 18 πόλεις. Η πόλη γνώρισε ιδιαίτερη ακμή κατά τη διάρκεια των Ρωμαϊκών χρόνων ως εμπορικό λιμάνι, αλλά μέχρι την ύστερη αρχαιότητα είχε παρακμάσει. Στη συνέχεια εμφανίστηκαν διάφοροι οικισμοί γνωστοί ως Βάτικα (παραφθορά της λέξης Βοιάτικα). Η σημερινή πόλη σχεδιάστηκε το 1837 από τον Βαυαρό αρχιτέκτονα Μπίρμαχ, ο οποίος έχει επίσης σχεδιάσει την Σπάρτη και την Κάρυστο. Το 1845 ορίζεται έδρα του δήμου Βοιών και παρέμεινε έδρα του μέχρι το 1912, όταν καταργήθηκε ο δήμος, και έγινε έδρα της κοινότητας Νεαπόλεως. Το 1994 έγινε έδρα του δήμου Νεαπόλεως Βοιών και το 1999 του δήμου Βοιών. Από το 2011 ανήκει στο δήμο Μονεμβασιάς, του οποίου πρωτεύουσα είναι οι Μολάοι.

Η Νεάπολη διαθέτει καταλύματα, χώρους εστίασης και μια μακρόστενη παραλία. Στην κεντρική πλατεία του παράλιου δρόμου βρίσκεται το άγαλμα του Βατικιώτη Θαλασσινού, φτιαχμένο από ορείχαλκο. Η εκκλησία της Αγίας Τριάδας είναι ορατή από όλη τη πόλη.