Παναγιούδα Λέσβου

Ένα ωραίο παραθαλάσσιο χωριό που απέχει μόλις 6km από την πόλη της Μυτιλήνης.

Χαρακτηριστικό της περιοχής είναι το γραφικό λιμανάκι, με φόντο τα κατάρτια των ιστιοφόρων, τα χαμηλά σπίτια και την επιβλητική εκκλησία της Παναγιάς απ' την οποία πήρε το χωριό το όνομά του.

Η Παναγιούδα χτίστηκε το 1867. Την έχτισαν κάτοικοι του Αφάλωνα όταν το χωριό καταστράφηκε απ' τους μεγάλους σεισμούς. Τα βράδια του καλοκαιριού συγκεντρώνεται εδώ πολύς κόσμος, μια που το γραφικό λιμανάκι πλαισιώνεται από παραδοσιακές ψαροταβέρνες με ολόφρεσκα ψάρια και ντόπιους μεζέδες, αλλά και ωραίες καφετέριες και μπαράκια σε παλιά ανακαινισμένα κτίρια που αντικατοπτρίζουν επάξια τους σύγχρονους ρυθμούς διασκέδασης

Αν τύχει και βρεθείτε στο νησί το Πάσχα, και θέλετε να νιώσετε έντονα το βράδυ της Ανάστασης, τότε αξίζει τον κόπο να βρεθείτε στην εκκλησία της Παναγιούδας, μια που εδώ τηρείται με κάθε λεπτομέρεια ένα παλιό έθιμο "Το κάψιμο του Ιούδα και το ρίξιμο στη θάλασσα", από τους ντόπιους του χωριού. Φυσικά η όποια περιγραφή δεν είναι δυνατό να απεικονίσει την όλη ατμόσφαιρα, αρκεί λοιπόν κανείς να παραστεί για να βιώσει τη μοναδική αυτή εμπειρία.

Η εκκλησία του χωριού γιορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου

Ο οικισμός της Παναγιούδας, ουσιαστικά είναι ένας προσφυγικός οικισμός "εσω-νησιωτικής" και Μικρασιατικής προσφυγιάς. Άρχισε να χτίζεται το 1867 από "πρόσφυγες" κατοίκους του γειτονικού οικισμού του Αφάλωνα, καθώς τότε ένας μεγάλος σεισμός κατέστρεψε πολλές απ' τις κατοικίες τους στο χωριό, και ο νεόδμητος αυτός οικισμός ονομάστηκε τότε "Νεοχώριον" ή "Νέος Αφάλων". Αρκετά αργότερα, το 1924 ήρθαν περίπου 100 πρόσφυγες από τα απέναντι Μικρασιατικά παράλια και έκτισαν τα σπίτια τους δημιουργώντας τον "Οικισμό Αλιέων" ή "Συνοικισμό".

Στα βόρεια όρια του οικισμού, υπάρχει ο συνοικισμός "Καλαμιάρης", από τον οποίο κατάγεται ο Παναγιώτης Αλεπουδέλλης, πατέρας του ποιητή Οδυσσέα Ελύτη. Στο ίδιο μέρος υπάρχει και το σχετικά άγνωστο Φοινικόδασος Καλαμιάρης ή της Παναγιούδας αποτελούμενο από Phoenix canariensis.

Το χωριό οφείλει το όνομα του στον Ι.Ν της Παναγίας που σημαίνει "Μικρή Παναγία" (ντοπιολαλιά:"Παναγιούδα"). Αυτός ο ναός χτίστηκε το 1896 από τον μεγάλο Λέσβιο αρχιτέκτονα της εποχής: Αργύρη Αδαλή, με γοτθικού ρυθμού τρούλο όπως και του Αγίου Θεράποντος στην Μυτιλήνη και των Ταξιαρχών στο Καγιάνι.