Πεντάπολη Φωκίδας

Η Πεντάπολη (Τοπική Κοινότητα Πενταπόλεως - Δημοτική Ενότητα ΛΙΔΟΡΙΚΙΟΥ), ανήκει στον δήμο ΔΩΡΙΔΟΣ της Περιφερειακής Ενότητας ΦΩΚΙΔΑΣ που βρίσκεται στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, σύμφωνα με τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας όπως διαμορφώθηκε με το πρόγραμμα “Καλλικράτης”. Η επίσημη ονομασία είναι “η Πεντάπολις”. Έδρα του δήμου είναι το Λιδωρίκι και ανήκει στο γεωγραφικό διαμέρισμα Στερεάς Ελλάδας.

Κατά τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας με το σχέδιο “Καποδίστριας”, μέχρι το 2010, η Πεντάπολη ανήκε στο Τοπικό Διαμέρισμα Πενταπόλεως, του πρώην Δήμου ΛΙΔΩΡΙΚΙΟΥ του Νομού ΦΩΚΙΔΟΣ.

Η Πεντάπολη έχει υψόμετρο 492 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας, σε γεωγραφικό πλάτος 38,4860583245 και γεωγραφικό μήκος 22,2150580653.

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Κατά τα έτη 1943 – 44 κάηκαν από τους Γερμανούς τα χωριά Αιγίτιο, Βραΐλα, Σκαλούλα, Καρούτες και Λιδωρίκι. Μετά την απελευθέρωση, η Πολιτεία αποφάσισε να δημιουργηθεί ένας νέος οικισμός, για να εγκατασταθούν σ’ αυτόν οι κάτοικοι των προαναφερομένων χωριών. Με κάποια μικρή κρατική αρωγή, άρχισε να δημιουργείται ο οικισμός στις αρχές του 1950, πάνω από την Ε.Ο. Άμφισσας Λιδωρικίου, κοντά στο Παραδείσι. Επίσημα συνεστήθη η Κοινότητα Πενταπόλεως στις αρχές του 1956, περιλαμβάνοντας και τα χωριά Αιγίτιο, Λεύκα και Σκαλούλα. Δεν προέκυψε όμως η προσδοκώμενη κωμόπολη, γιατί δεν εγκαταστάθηκαν σ’ αυτή οι κάτοικοι του Λιδωρικίου και της Βραΐλας.

Παρόλα αυτά, η Πεντάπολη, με τους αποδεκατισμένους οικισμούς της, αριθμούσε περί τους χίλιους περίπου κατοίκους το 1951. Οι κάτοικοι επιδόθηκαν στην καλλιέργεια σιτηρών, άλλων δημητριακών και αμπελιών. Δεν παρέλειπαν να συμπληρώνουν το εισόδημά τους με ημερομίσθια ως κτίστες και εργάτες οικοδομών, μεταλλείων, κλπ. Δυναμική ώθηση στην οικονομική ανάπτυξη του οικισμού έδωσε η πτηνοτροφία. Με δάνεια της Α.Τ.Ε. αναπτύχθηκαν οι εγκαταστάσεις και ο εξοπλισμός, δημιουργώντας μια επικερδή ενασχόληση για τους κατοίκους που πουλούσαν αυγά, όχι μόνο στη Φωκίδα και την Αθήνα, αλλά και μέχρι την Άρτα και τη Λευκάδα. Όλα τα προαναφερόμενα όμως τα έπνιξε κυριολεκτικά η λίμνη του Μόρνου το 1980.

Κατά την πρώτη πενταετία του 1950 οι Πενταπολίτες έχτισαν, με εισφορές και προσωπική εργασία, την εκκλησία τους, που την αφιέρωσαν στην Αγία Σοφία και τις τρεις θυγατέρες της, Πίστη, Αγάπη και Ελπίδα. Πανηγυρίζει στις 17 Σεπτεμβρίου. Ο νεόδμητος Άγ. Νεκτάριος, εξυπηρετεί το κοιμητήριο. Σε περίοπτη θέση ο Προφήτης Ηλίας, που ανήκε άλλοτε στη Σκαλούλα.

Στον Αϊ Γιάννη, στο δρόμο προς το Λιδωρίκι, υπάρχει τείχος οχύρωσης και παλαιότερα ήταν ορατοί κιβωτιόσχημοι τάφοι ενώ σε απόσταση 500μ. πάνω από την Πεντάπολη, διακρίνεται τείχος οχύρωσης ή κτηρίου. Η περιοχή Παραδεισόρεμα, κατά τους αρχαιολόγους, αποτελούσε τα όρια των Αιτωλών και των Εσπερίων Λοκρών.