Αγία Κυριακή Πάργας

Η Αγία Κυριακή είναι χωριό της δημοτικής κοινότητας και δημοτικής ενότητας Πάργας, του δήμου Πάργας, της περιφερειακής ενότητας (τέως νομού) Πρεβέζης, στην περιφέρεια Ηπείρου.. Πρίν το πρόγραμμα Καλλικράτης και το σχέδιο Καποδίστριας, ανήκε στην επαρχία Νικοπόλεως και Πάργας του νομού Πρεβέζης, στο γεωγραφικό διαμέρισμα Ηπείρου.

Η Αγία Κυριακή βρίσκεται στο ΒΔ. τμήμα του νομού, κοντά στην Πάργα και λίγα χιλιόμετρα πριν από τα όρια με τον νομό Θεσπρωτίας, στους νοτιοανατολικούς πρόποδες των Ορέων της Πάργας, πάνω από τον Όρμο του Αγίου Νικολάου, σε μέσο σταθμικό υψόμετρο 240. Aπέχει από την πόλη της Πρέβεζας, 65 χλμ. περίπου, προς τα ΒΔ.

Η εξέλιξη πληθυσμού της Αγίας Κυριακής έχει ως εξής: κάτοικοι 169 (1961), 139 (1971), 203 (2001), 237 (2011).

Κοντά στο σημερινό χωριό και συγκεκριμένα πάνω από τον ορμίσκο του Λιχνού τοποθετείται η προϊστορική Τορύνη, η οποία, κατά την ελληνιστική εποχή, αναπτύχθηκε στη θέση της σημερινής Πάργας. Κατά τη ρωμαϊκή εποχή, υπήρχε εδώ μικρός ρωμαϊκός οικισμός, που έλεγχε δυο φυσικούς όρμους, από τους οποίους περνούσε ο διεθνής θαλάσσιος δρόμος Ιταλίας-Ελλάδας.

Στα χρόνια της τουρκοκρατίας, το χωριό το αποκαλούσαν με την αρβανίτικη απόδοση της ονομασίας του, Σενεντιέλα. Στη θέση του δημοτικού σχολείου υπήρχαν αρχαιολογικά ευρήματα, όπως είναι καταγεγραμμένο από τον Σπύρο Μουσελίμη, στο βιβλίο του «Αρχαιότητες της Θεσπρωτίας»: ...από την ακρόπολη της Αγίας Κυριακής (πρώην Σενεντιέλα), που έχει εξαφανιστεί από καθίζηση, σώζονται μονο ένα κομμάτι πολυγωνικού τείχους εντός του χωριού, και δυο-τρεις οικοδομές. Μερικά απο τα λιθάρια των τειχών που την περιέβαλαν, έχουν κυλιστεί στον από κάτου μικρό κόλπο.

Μετά το 1660, στο χωριό εγκαταστάθηκαν και αρκετοί γηγενείς Τούρκοι από την Τουρκία και όχι όπως στα διπλανά χωριά, μόνον Τουρκαλβανοί μισθοφόροι. Γενικά, δεν υπήρχαν χριστιανοί στο χωριό, εκτός από μία (1) οικογένεια, με το όνομα «Σπανός». Μετά την απελευθέρωση του 1913, οι πρώτοι επέστρεψαν στην Τουρκία και οι δεύτεροι στην Αλβανία. Με πρωτοβουλία των κατοίκων και, επειδή η περιοχή ήταν τουρκικό τσιφλίκι, το 1924 αγοράστηκαν με νόμιμες διαδικασίες πολλά κτήματα και εγκαταστάθηκαν αρκετές ελληνικές οικογένειες. Οι οικογένειες αυτές, ασχολήθηκαν κυρίως με την ελαιοκαλλιέργεια που, ακόμη και σήμερα αποτελεί το κύριο εισόδημα των κατοίκων του χωριου, ενώ τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί σημαντικά και ο τουρισμός.

Στο σημείο που παλιά ήταν οι βρύσες, λίγο πιο κάτω απο την εκκλησία, στην περίοδο της ιταλογερμανικής κατοχής, είχε στρατοπεδεύσει μια διμοιρία Ιταλών στρατιωτών για να ελέγχει το πέρασμα προς την Πάργα.

Αξιοθέατα

• Η εκκλησία της Αγίας Κυριακής που κτίστηκε το 1955, και χρησιμοποιήθηκε ως δημοτικό σχολείο μέχρι να κτιστεί το σημερινό.
• Το πετρόκτιστο δημοτικό σχολείο.
• Η παραλία και οι θαλάσσιες σπηλιές στη θέση «Λύχνος». Η μεγαλύτερη από τις σπηλιές έχει την ονομασία Αφροδίτη και μπορεί να διερευνηθεί με σκάφος.
• Ο όρμος και η παραλία του «Άη-Γιαννάκη», λίγο ανατολικότερα.

Εκδηλώσεις

• Η γιορτή και το πανηγύρι της εκκλησίας της Αγίας Κυριακής στις 7 Ιουλίου