Τσεπέλοβο Ζαγορίου Ιωαννίνων

Στα απότομα βράχια της γρανιτένιας οροσειράς της Τύμφης βρίσκεται το Τσεπέλοβο. Θεωρείται το αγαπημένο χωριό των φυσιολατρών και των περιπατητών. Οι ντόπια το αποκαλούν "αετοφωλιά του Ζαγορίου". Το Τσεπέλοβο είναι το μεγαλύτερο χωριό σε πληθυσμό της περιοχής του Ζαγορίου και απέχει 51 χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα του Νομού, Ιωάννινα.

Η παραδοσιακή πετρόκτιστη αρχιτεκτονική είναι παρούσα σε όλες τις κατοικίες, στα μονοπάτια και στις εκκλησίες του χωριού. Ξεχωρίζουν το πολιτιστικό κέντρο της «Εστίας», ο Ιερός Ναός του Αγίου Νικολάου που χτίστηκε το 18ο αιώνα σαν τρίκλιτη βασιλική με τρούλο και αγιογραφήθηκε το 1786 από τους δεξιοτέχνες αγιογράφους από το Καπέσοβο, οι Ναοί Κοιμήσεως της Θεοτόκου, Κάτω Παναγιάς και διάφορα αρχοντικά ιστορικών οικογενειών του χωριού. Στο Τσεπέλοβο διατηρείται η περισπούδαστη παλαιά "γέφυρα του Κοκκόρη" που αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα της ζαγορίτικης γεφυροποιίας.

Το Τσεπέλοβο υπήρξε το διοικητικό κέντρο του Ζαγορίου από τον 18ο αιώνα και ήκμασε εμπορικά κατά τα οθωμανικά χρόνια ιδιαίτερα λόγω του εμπορίου ξυλείας. Το 1700 λειτούργησε το πρώτο σχολείο του χωριού. Στο χωριό κατέφυγαν πριν την πτώση του Αλή Πασά και το ξέσπασμα της Επανάστασης (1820) ο Γιαννιώτης ποιητής Ιωάννης Βηλαράς και ο δάσκαλος του Γένους Αθανάσιος Ψαλίδας και συγκρότησαν κεντρική επαναστατική οργάνωση που ανέλαβε την καθοδήγηση του Αγώνα κατά την πρώτη του φάση. Ο Α. Ψαλίδας, μάλιστα δίδαξε για μικρό χρονικό διάστημα στο σχολείο του χωριού.

Δύο χιλιόμετρα έξω από το χωριό, πάνω από το λεγόμενο φαράγγι «Βικάκι», βρίσκεται η πέτρινη Μονή Ρογκοβού, χτισμένη τα χρόνια 1028-1034 και ανακαινισμένη το 1745. Οι καλοδιατηρημένες αγιογραφίες και τα ξυλόγλυπτα της εκκλησίας έγιναν σταδιακά κατά τον 18ο και 19ο αιώνα. Εκεί, ο Νεόφυτος Δούκας ήθελε να ιδρύσει ανώτερο εκπαιδευτικό ίδρυμα («Ανωτέρα Σχολή»), όμως το όραμά του τελικά δεν πραγματοποιήθηκε με τις αναταραχές κατά την πτώση του Αλή Πασά.

Σήμερα, το χωριό αποτελεί τουριστικό προορισμό κατά τους χειμερινούς μήνες. Έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός οικισμός, με πολλά από τα κτίρια του διατηρητέα.

Το Τσεπέλοβο είναι ένα αρχοντικό χωριό, γνωστό από το 16ο αιώνα, χτισμένο σε υψόμετρο 1.080 μέτρων. και πρωτεύουσα των τουρκικών αρχών του Ζαγορίου. Το πρώτο σχολείο του λειτούργησε το 1700, ενώ στην περιοχή σώζονται ακόμα τα αρχοντικά των οικογενειών Κέντρου, Παπάζογλου, Βαζίμα και Τσαβαλιά.

Tο χωριό αυτό χρωστάει τη φήμη του στο τριήμερο πανηγύρι του, που γίνεται τον Aύγουστο και συγκεντρώνει κόσμο απ' όλα τα Zαγοροχώρια. Kαι τον υπόλοιπο χρόνο, όμως, προσφέρεται για βόλτες - ειδικά τα Χριστούγεννα είναι ιδανικά.