Άγιος Γεώργιος Τυμφρηστού Φθιώτιδας

Ο Αγιος Γεώργιος Τυμφρηστού βρίσκεται στον οδικό άξονα Λαμίας - Καρπενησίου και απέχει 46.5 χιλιόμετρα από τη Λαμία και 28.5 χιλιόμετρα από το Καρπενήσι. Πρόκειται για ένα γραφικό χωριό γεμάτο πράσινο. Αποτέλεσε έδρα του Δήμου Αγίου Γεωργίου Τυμφρηστού και σήμερα ανήκει στον ενιαίο Καλλικρατικό Δήμο Μακρακώμης με έδρα τη Σπερχειάδα.

Η αρχιτεκτονική των σπιτιών

Ο Άγιος Γεώργιος, χτισμένος σ’ ένα χώρο απείρου φυσικού κάλλους στη στενότερη κοιλάδα του Σπερχειού, αποτελούνταν παλιότερα από λιτά, λειτουργικά γραφικά πέτρινα σπίτια, απόλυτα ταιριαστά με το φυσικό περιβάλλον. Το χωριό εμφανίζει ενδιαφέρουσα γραμμική διάταξη σε μεγάλο μήκος και μικρό βάθος, πάνω στον άξονα προς Καρπενήσι, με ενιαία αισθητική αρχιτεκτονική εικόνα, απλή και απέριττη, χωρίς πρόσθετη πολυτέλεια, που ασφαλώς δε θα ταίριαζε με την σκληροτράχηλη ζωή των κατοίκων του. Πέτρινες μορφές, δομημένες σοφά και λειτουργικά, κάλυπταν, παλιότερα, τις στεγαστικές ανάγκες των απλοϊκών ανθρώπων, χωρίς πολλά περιθώρια πολυτέλειας και υπερβολής. Ο αισθητικός παραδοσιακός χαρακτήρας του οικισμού διατηρήθηκε μέχρι τη δεκαετία του 1960, οπότε άρχισαν να χτίζονται νέες κατοικίες, με σύγχρονα οικοδομικά υλικά, αταίριαστα όμως με την πρότερη παραδοσιακή φυσιογνωμία τους.

Σημαντική αλλοίωση στο χτισμένο περιβάλλον του οικισμού επήλθε μετά το σεισμό του 1980, επειδή τα δάνεια σεισμόπληκτων που ακολούθησαν δόθηκαν αφειδώς, χωρίς μέτρο και προδιαγραφές, και δυστυχώς χωρίς καμία πρόβλεψη για τη διάσωση μερικών, τουλάχιστον, αξιόλογων πέτρινων παραδοσιακών κτισμάτων.

Οι περισσότερες επεμβάσεις αποκατάστασης και συντήρησης των παραδοσιακών κατοικιών, έγιναν πρόχειρα, δίχως μελέτες, αποσπασματικά και με λαθεμένο κριτήριο αισθητικής, πλην μερικών εξαιρέσεων. Αυτό οφείλεται στην άγνοια των κατοίκων, στην έλλειψη ενημέρωσης από την πολιτεία για την αξία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και στην απροθυμία και ανέχεια των κατοίκων να διαθέσουν χρηματικά ποσά αναγκαία για την ολοκληρωμένη και σωστή αποκατάσταση των παραδοσιακών κτηρίων.

Τελευταία, παρατηρείται ένα ζωηρό ενδιαφέρον για αισθητική ανακαίνιση πέτρινων κατοικιών στη Ζιώψη, στον Άγιο Γεώργιο και στο Νεοχωράκι.

Οι ασχολίες των κατοίκων

Με την παραδοσιακή γεωργία και κτηνοτροφία ασχολούνται, κυρίως, οι κάτοικοι του Αγίου Γεωργίου. Μάλιστα, παλιότερα, στο Νεοχωράκι καλλιεργούσαν μποστάνια με μοσχο-μυριστά πεπόνια, τα οποία διέθεταν στην αγορά του Καρπενησίου. Ακόμα, αρκετοί ασχολούνταν με την μαστορική τέχνη και δημιουργώντας συντεχνίες όργωναν τα γειτονικά χωριά και έχτιζαν παραδοσιακές πέτρινες κατοικίες, σχολεία και εκκλησίες. Δικαιολογημένα ο Αη-Γιώργης χαρακτηρίσθηκε, παλιά, ως μαστοροχώρι.

Σήμερα, το χωριό είναι ξακουστό για τα παραδοσιακά λουκάνικα που παρασκευάζονται σε ειδικά εργαστήρια και διατίθενται στους διερχόμενους.

Ήθη-έθιμα, λαϊκή παράδοση

Οι Αγιωργίτες, ανέκαθεν, τηρούσαν με ευλάβεια τα πατροπαράδοτα ήθη & έθιμα καθώς και τη λαϊκή παράδοση που έφθασε αναλλοίωτη σ’ αυτούς απ’ τους προπάτορές τους, σε όλες τις εκφάνσεις της ανθρώπινης ζωής, με ιδιαίτερη έμφαση στους γάμους και στα πανηγύρια.

Οι κάτοικοι ομιλούν τη Ρουμελιώτικη διάλεκτο, που χαρακτηρίζεται από το φαινόμενο της συγκοπής.

Η θρησκευτική ζωή

Τα πλούσια θρησκευτικά συναισθήματα των κατοίκων εκφράστηκαν με την ανέγερση των εκκλησιών-εξωκλησιών, καθώς και με τον επίσημο γιορτασμό των αγίων που τα αφιέρωσαν.

Στη Ζιώψη υπάρχει ο κεντρικός ναός που είναι αφιερωμένος στον Άγιο Νικόλαο και στον Αη-Γιώργη ο ομώνυμος ναός.

Τα εξωκλήσια ζώνουν περιμετρικά και συμβολικά το χωριό, προκειμένου να το προφυλάξουν από κάθε κακό. Αυτά είναι: οι 12 Απόστολοι, η Αγία Παρασκευή, Ο Αη-Λιάς, ο Αη-Χαράλαμπος, ο Αη-Θανάσης και η Παναγία των λόφων της Ζιώψης, όπου το Δεκαπε-νταύγουστο πραγματοποιείται ένα από τα κορυφαία πανηγύρια στην περιοχή, συνεχίζοντας έτσι την παράδοση, αφού το πανηγύρι αυτό ήταν το παλιότερο και λαμπρότερο της γενέτειρας Ζιώψης.