Άνω Χώρα (Ναυπακτίας) Αιτωλοακαρνανίας

Η Άνω Χώρα είναι ορεινό χωριό του νομού Αιτωλοακαρνανίας, στην περιοχή της ορεινής

Ναυπακτίας Είναι χτισμένη σε υψόμετρο 1.060 μέτρων στις δυτικές απολήξεις των Βαρδουσίων, στις πλαγιές του υψώματος που ονομάζεται Κερασοβούνι και είναι ένα από τα ορεινότερα χωριά της Αιτωλοακαρνανίας.

Απέχει περίπου 52 χιλιόμετρα από την Ναύπακτο, που είναι και η κοντινότερη μεγάλη πόλη. Στο παρελθόν ονομαζόταν Μεγάλη Λομποτινά, ενώ την σημερινή της ονομασία την απέκτησε το 1930. Η Άνω Χώρα ανήκει διοικητικά στον δήμο Ναυπακτίας και ο πληθυσμός της σύμφωνα με την απογραφή του 2011 είναι 225 κάτοικοι.

Ιστορικά στοιχεία

Η Άνω Χώρα υπήρξε κεφαλοχώρι της ορεινής Ναυπακτίας, και κύριο διοικητικό και πνευματικό κέντρο της περιοχής. Κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας, στην Άνω Χώρα λειτούργησε η μοναδική οργανωμένη σχολή της ορεινής Ναυπακτίας, η οποία αναφέρεται ως σχολή της Λομποτινάς. Η σχολή λειτούργησε υπό την προστασία των Καναβαίων, παλιάς εύπορης Βυζαντινής οικογένειας, που αργότερα υπήρξαν κοτζαμπάσηδες στην περιοχή των Κραβάρων. Στη σχολή φοίτησε για δύο χρόνια ο Κοσμάς ο Αιτωλός. Στο διάστημα αυτό δάσκαλος στη σχολή ήταν ο μοναχός Ανανίας Δερβισιάνος.

Μετά την ίδρυση του Ελληνικού κράτους, η Άνω Χώρα υπήρξε πρωτεύουσα του τοπικού δήμου της περιοχής, του Δήμου Αποδοτίας, ο οποίος λειτούργησε αρχικά στο διάστημα 1835-1912. Το 1912 ο δήμος καταργήθηκε και η Άνω Χώρα έγινε έδρα της ομώνυμης κοινότητας. Το 1996 επανασυστάθηκε ο δήμος Αποδοτίας με έδρα του πάλι την Άνω Χώρα. Ο δήμος καταργήθηκε για δεύτερη φορά το 2011 με το πρόγραμμα Καλλικράτης και αποτέλεσε μέρος του Δήμου Ναυπακτίας.

Κατά την διάρκεια του 20ου αιώνα ο πληθυσμός της Άνω Χώρας παρουσίασε μείωση, ακολουθώντας παρόμοια τύχη με τα περισσότερα ορεινά χωριά. Τα τελευταία χρόνια όμως γνωρίζει σημαντική τουριστική ανάπτυξη, συγκρατώντας τον πληθυσμό της. Το χωριό διαθέτει σήμερα ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια και εστιατόρια ενώ ως πρώην έδρα δήμου διαθέτει και Κέντρο Υγείας.

Εκδηλώσεις

«Γιορτή του κάστανου και του τσίπουρου»

Τα τελευταία χρόνια την εποχή του φθινοπώρου, που γίνεται η συγκομιδή του κάστανου και η απόσταξη του τσίπουρου, διορανώνεται με ιδιαίτερη επιτυχία, η "Γιορτή του Κάστανου και του Τσίπουρου".

Αφετηρία των εκδηλώσεων είναι το 1999 οπότε και πραγματοποιήθηκε η πρώτη γιορτή - εκδήλωση για τις καστανιές και τα κάστανα, με αξιόλογη συμετοχή και ανταπόκριση από τον κόσμο, με αποτέλεσμα την μεγάλη επιτυχία της και την καθιέρωσή της.

Σημαντικό ρόλο έπαιξαν και οι κάτοικοι της περιοχής που με την προσφορά τους και την αμέριστη συμπαράστασή τους βοήθησαν στην πορεία και καθιέρωση αυτών των εκδηλώσεων.

Η γιορτή

Ξεκινά από το απόγευμα της Παρασκευής με τα καζάνια για την απόσταξη του τσίπουρου και τις φουφούδες για το ψήσιμο των κάστανων να είναι έτοιμα στην σειρά για να υποδεχθούν τους επισκέπτες.

Το Σάββατο ξεκινά με τον ερχομό των πρώτων επισκεπτών οι οποίοι αισθάνονται τις υπέροχες και μοναδικές μυρωδιές από τα ψημένα κάστανα και το τσίπουρο. Κορυφώνεται το απόγευμα με το στρώσιμο των τραπεζιών με πλούσια παραδοσιακά εδέσματα (πίτες, τηγανίτες, λουκουμάδες κ.ά) που προσφέρουν οι νοικοκυρές του χωριού.

Τώρα το μοναδικό μέλημα των επισκεπτών είναι η διασκέδαση και το ξέφρενο γλέντι με την συνοδεία παραδοσιακών ορχηστρών, που διαρκεί μέχρι το πρωί.