Παλαιοσέλλι Ιωαννίνων

Το Παλαιοσέλλι είναι χωριό του νομού Ιωαννίνων της επαρχίας Κόνιτσας. Κτισμένο αμφιθεατρικά, σε ύψος 1010-1110 μ., στις πλαγιές του ΣΜΟΛΙΚΑ, που είναι η ψηλότερη κορυφή της οροσειράς της Πίνδου, ύψους 2.637 μ., και η δεύτερη της Ελλάδας, ατενίζει την ψηλότερη κορυφή του όρους Τύμφη, τη Γκαμήλα, ύψους 2.497 μ.

Στους πρόποδες των δύο βουνών αλλά και μπροστά στην άγρια και γλυκιά ομορφιά του Παλαιοσελλίου ξετυλίγεται η χαράδρα του ΑΩΟΥ ΠΟΤΑΜΟΥ, γνωστή για το φυσικό κάλλος και τις ομορφιές της. Το δαιδαλώδες και η ορμητικότητα του ποταμού προσελκύουν πλήθος ξένων επισκεπτών, που έρχονται να απολαύσουν το Κανόε-Καγιάκ. Ο θαυμασμός διεγείρεται καθώς ο Αώος αποτελεί ένα από τα μοναδικά μέρη της Ελλάδας που προσφέρεται για το άθλημα αυτό.

Στην αρχαιότητα λεγόταν Αίας ή Αράουα ή Αύος και οι κατοικούντες πέριξ αυτού κάτοικοι ονομάζονταν Παραυαίοι. Με την επωνυμία «Αώοι» δωρικά φύλλα λάτρευαν κάποιες ηλιακές θεότητες.

Ο Αώος ποταμός σημάδεψε την ιστορία του τόπου, γιατί το 1949 ο Ελληνικός στρατός, προκειμένου να αναχαιτήσει το πέρασμα των Ιταλών, κατέστρεψε τη γέφυρα του ποταμού που ενώνει το Παλαιοσέλλι με το Βρυσοχώρι και έτσι άρχισε η υποχώρησή τους. Το 1961 η γέφυρα κατασκευάστηκε εκ νέου με καινούργιες προδιαγραφές και μήκος 74 μέτρα. Είχε ξύλινο κατάστρωμα με τσιμεντένιες βάσεις. Το 1992 επισκευάστηκε στα πλαίσια της κατασκευής της 25Ης επαρχιακής οδού Παλαιοσελλίου-Βρυσοχωρίου και το 2004 κατασκεύαστηκε νέα σύγχρονη γέφυρα υψηλών προδιαγραφών.

Ιστορία και φύση, λοιπόν, ενώνονται στον Αώο ποταμό για να οδηγήσουν τον ανθρώπινο νου στην έκσταση του μεγαλείου του χαρισματικού αυτού τόπου. Πηγαίνοντας για το Σμόλικα, με αφετηρία το Παλαιοσέλλι, στο μέσον της διαδρομής και σε ύψος 1600 μέτρων, μέσα από σκιερά δρομάκια και πλαγιές, ξεχωριστή νότα ανάπαυσης χαρίζει στους ορειβάτες το ξύλινο ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ του συλλόγου μας. Είναι κτισμένο σε μια μαγευτική τοποθεσία, πλούσια σε φυτική βλάστηση, όπου κυριαρχούν η λευκόδερμος και η μαύρη πεύκη (Pinus leucodermis, Pinus nigra), καθώς και πηγαία τρεχούμενα νερά. Επισκέπτες όχι μόνο από την Ελλάδα αλλά και από όλη την Ευρώπη συχνά απολαμβάνουν τη μαγεία αυτού του τόπου. Το καταφύγιο ( 1984 - 1985 ) είναι δημιούργημα του Εκπολιτιστικού -Ορειβατικού- Αθλητικού και Εξωραϊστικού Συλλόγου Παλαιοσελλίου «Η Αγία Παρασκευή».

Σε πολύ μικρή απόσταση από αυτό έχει κατασκευαστεί νέο πέτρινο καταφύγιο σε υψόμετρο 1800 μέτρων με δυνατότητα διανυκτέρευσης 30 ατόμων.

Συνεχίζοντας τη διαδρομή, σε απόσταση 500 μέτρων, πιο χαμηλά από την κορυφή του Σμόλικα, σε ένα οροπέδιο της ΒΔ πλευράς, βρίσκεται η ΔΡΑΚΟΛΙΜΝΗ, απαράμιλλη για την ομορφιά της και γνωστή από τους μυθικούς χρόνους. Είναι η μία από τις τρεις Δρακολίμνες της οροσειράς της Πίνδου. Έχει μήκος 120 μέτρα, πλάτος 80 και δημιουργεί την εντύπωση ότι προσεγγίζει το σχήμα καρδιάς. Μέσα στη λίμνη διαβιούν αμφίβια που ονομάζονται Τρίτονες ( Triturus sp ) και το μήκος τους φθάνει έως 20εκ.

Σύμφωνα με δοξασίες, οι Δρακολίμνες πήραν το όνομά τους από δράκους που ζούσαν εκεί. Μάλιστα λέγεται ότι ο δράκος της παραπάνω λίμνης, που βρίσκεται στο Σμόλικα, έριχνε πελώριους κορμούς δένδρων στο δράκο της Δρακολίμνης του απέναντι όρους Τύμφη (Γκαμήλα), ενώ ο δεύτερος έριχνε στον πρώτο τεράστιους λίθους. Έτσι εξηγείται και το γεγονός ότι στους πυθμένες των δύο Δρακολιμνών βρέθηκαν αντίστοιχα, στης μιας κορμοί δένδρων, ενώ πέριξ το έδαφος είναι πετρώδες, και στον πυθμένα της άλλης ογκόλιθοι, ενώ περιβάλλεται από δασώδες ομαλό έδαφος. Αυτή η πλούσια μυθολογία στο σημείο αυτό αγκαλιάζει και τα φυσικά όρια του Παλαιοσελλίου.

Τέλος, σε όλη την περιοχή, από τον Αώο ποταμό ως την κορυφή του Σμόλικα και την απέναντί της, της Τύμφης ( Γκαμήλα ), συναντά κανείς ζωτικά στοιχεία φυσικού πλούτου με μοναδικότητα στον εθνικό και ευρωπαϊκό χώρο.