Ελαία (Βελενίκος) Φωκίδας

Η Ελαία είναι χωριό του νομού Φωκίδας, σε υψόμετρο 350μ. και με θέα προς τον Κορινθιακό κόλπο και τη νήσο Τριζόνια. Ανήκε στον καποδιστριακό δήμο Τολοφώνος, ενώ πλέον υπάγεται στο Δήμο Δωρίδος. Η παλαιότερη ονομασία του ήταν «Βελενίκος» και μετονομάστηκε στην τωρινή του ονομασία το 1955, με βάσει του ΦΕΚ 287/1955. Έχει 143 μόνιμους κατοίκους οι οποίοι ασχολούνται κατά κύριο λόγο με την κτηνοτροφία και την γεωργία.

Διακρίνεται για την πανοραμική θέα που έχει στον Κορινθιακό και για το λόγο αυτό οι κάτοικοί του το ονομάζουν "το μπαλκόνι του Κορινθιακού". Κατά τους χειμερινούς μήνες έχει λιγοστούς μόνιμους κατοίκους αλλά το καλοκαίρι σφύζει από ζωή καθώς οι απανταχού Βελενικιώτες το προτιμούν για τις καλοκαιρινές τους διακοπές.

Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με την κτηνοτροφία, την καλλιέργεια της γης, το μάζεμα της ελιάς.

Μεγάλη είναι η παράδοση της Ελαίας στο Δημοτικό Τραγούδι.Η Σοφία Κολλητήρη, Γιούλα Κοτρώτσου, Γιώτα Πατρινού-Γκανιάτσου, Έφη Γεωργακοπούλου , Παγώνα Κολλητήρη είναι κάποιες από τις φωνές που διακρίθηκαν και που έκαναν γνωστό το χωριό μέσα από τα τραγούδια τους.