Πλαγιάρι Πέλλας

Το Πλαγιάρι (Τοπική Κοινότητα Πλαγιαρίου - Δημοτική Ενότητα ΚΥΡΡΟΥ), ανήκει στον δήμο

ΠΕΛΛΑΣ της Περιφερειακής Ενότητας ΠΕΛΛΑΣ που βρίσκεται στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, σύμφωνα με τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας όπως διαμορφώθηκε με το πρόγραμμα “Καλλικράτης”.

Το χωριό Πλαγιάρι βρίσκεται μεταξύ της Λάκκας, της Αραβησσού και των προπόδων του Βουνού Παϊκου. Το 1918 τα χωριά Μαυρένοβο, Μπάμπιανη και Ισπερλίκ διαμορφώνουν την κοινότητα Ισπερλίκ. Το 1920 προσαρτάται σε αυτήν ο οικισμός της Μονής Παναγίας. Το 1922 η κοινότητα καταργείται και τα χωριά της συνενώνονται με την κοινότητα Ασάρ-Βέη. Το 1926 το Ισπερλίκ μετονομάζεται σε Πλαγιάρι και ανήκει πλέον στην κοινότητα Καλλίνιτσας (Καλή). Το 1928 ο οικισμός αποσπάται για να συνενωθεί με την κοινότητα Αραβησσού. Το 1931 μέχρι το 1997 λειτουργεί ως κοινότητα. Στη συνέχεια, με τη Μεταρρύθμιση Καποδίστριας καταργείται και εντάσσεται στο Δήμο Κύρρου, ενώ πλέον με το σχέδιο “Καλλικράτης” υπάγεται στο Δήμο Πέλλας.

Οι κάτοικοι του χωριού είναι πρόσφυγες από το Πλαγιάρι (Μπουλαΐρ), τη Μήδεια και το Οργάζ της Καλλιπόλεως στην Ανατολική Θράκη. Στη θέση υπήρχε το οθωμανικό χωριό Ισπερλίκ, που σημαίνει ο τόπος του Σπύρου. Μετά τη Συνθήκη της Λωζάνης οι Μουσουλμάνοι κάτοικοι της περιοχής μετεγκαταστάθηκαν σε θέσεις της Τουρκίας και οι Χριστιανοί από το Πλαγιάρι της Καλλιπόλεως στην Πέλλα. Άλλες προσφυγικές ομάδες κατοίκησαν στο Πλαγιάρι Θεσσαλονίκης, στην Καρδία και την Αγία Παρασκευή. Στο χωριό σήμερα κατοικούν και οικογένειες Βλάχων από τη Βλάστη Κοζάνης και τα Μεγάλα Λιβάδια. Οι κάτοικοί ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία (ροδάκινο και καπνός). Επίσης, έχουν οργανωθεί ανθοκομικές καλλιέργειες όπως του δρεπτού τριαντάφυλλου. Στο Πλαγιάρι λειτουργεί ο Πολιτιστικός Σύλλογος «η Ελπίδα». Στεγάζεται στο παλιό κοινοτικό κατάστημα, όπου φιλοξενούνται το χορευτικό τμήμα και το μικρό φωτογραφικό αρχείο.

Οι προπολεμικές κατοικίες ήταν λίθινες, χαμηλές με μικρά μαντριά εντός του χωριού για οικο-κτηνοτροφία. Ιδιαίτερο ήταν το σύστημα της ύδρευσης. Τα τρία πηγάδια, 6 μέτρα βάθους έκαστο, ενώνονταν μεταξύ τους και υδροδοτούσαν τις βρύσες του χωριού. Πολλοί κάτοικοι ήταν ασβεστάδες λόγω της άφθονης ασβεστόπετρας του Πάικου.