Λάκκα Πέλλας

Το χωριό Λάκκα του Νομού Πέλλας αποτελεί ένα τυπικό βλαχοχώρι που βρίσκεται στους πρόποδες του Πάϊκου ανάμεσα στο Μάνδαλο και το Πλαγιάρι. Οι Βλάχοι του χωριού προέρχονται κυρίως από την Αετομηλίτσα και τα Λιβάδια· πολλοί Βλάχοι αξιοποίησαν τον χώρο κοντά στο Μοναστήρι της Παναγίας, όπου προϋπήρχε οικισμός τουλάχιστον από τα παλαιοχριστιανικά χρόνια.

Οι κάτοικοι ασχολούνται με την κτηνοτροφία κι έτσι μπορεί κανείς να προμηθευτεί τυροκομικά προϊόντα υψηλής ποιότητας. Το χωριό σήμερα είναι μικρό, με μόλις 135 σπίτια, διατηρεί όμως τις παραδόσεις με τη συνδρομή του Πολιτιστικού Συλλόγου «Μπάμπιανη».

Πασίγνωστη είναι η γυναικεία Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου, που βρίσκεται σε καταπράσινο ύψωμα στην άκρη του χωριού. Παλιά, μέχρι πριν από 200 χρόνια υπήρχε αντρική μονή με 100 μοναχούς και μεγάλη περιουσία, η οποία όμως εγκαταλείφθηκε. Το 1979 άρχισε η νέα περίοδος της μονής. Πλήρως εγκαταλελειμμένη και κατεστραμμένη (πολλές εικόνες κλάπηκαν τη δεκαετία του '70), άρχισε σιγά - σιγά να επανέρχεται με την βοήθεια των χωρικών και κατοίκων της περιοχής.

Η εικόνα της Παναγίας ευτυχώς δεν πειράχθηκε· αν και οι κάτοικοι την μετέφεραν στον Ναό του χωριού, αυτή επέστρεφε μόνη της στο μοναστήρι, οπότε πείστηκαν οι χωρικοί ότι η Παναγία έχει τον τρόπο να αυτοπροστατεύεται. Το μοναστήρι γιορτάζει τον Δεκαπεντάυγουστο, οπότε πλήθος κόσμου απ’ όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό συρρέουν εδώ για να προσκυνήσουν τη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας και να εκκλησιαστούν. Στη μονή σώζονται και φυλάσσονται λείψανα Αγίων που μεταφέρθηκαν από ευλαβείς πρόσφυγες απ’ τις «χαμένες» πατρίδες. Στον περίβολο του ναού υπάρχουν σκαλιστές μορφές σε βράχια του τοπικού καλλιτέχνη Μηνασίδη από το Τριφύλλι.