Τι είναι το τσάι του βουνού;

Έχετε αναρωτηθεί ποτέ πώς οι στρατιώτες επούλωναν τις πληγές τους από τα σιδερένια όπλα; Πώς θα προλαβαίνετε μία βαριά ίωσή σας; Πώς θα μπορούσατε να καταπολεμήσετε μία χρόνια πάθηση; Όλα αυτά μπορούν να συμβούν πίνοντας το τσάι σας.

Τσάι του Βουνού είναι ένα θαυμαρτουγό φυτό αλλά και ρόφημα. Το τσάι του βουνού όπως το λέμε εμείς εδώ στην Ελλάδα, ανήκει στην οικογένεια των χειλανθών (Lamiaceae) και το γένος Sideritis. Το τσάι του βουνού μπορούμε να το βρούμε με διάφορες ονομασίες, όπως σιδερίτης του Διασκουρίδη ή σιδερίτης του Θεόφραστου. Ακόμα, λέγεται ότι πήρε το όνομά του από την ελληνική λέξη «σίδηρος», χάρη την επουλωτική δράση του φυτού κατά των πληγών που προκαλούσαν τα σιδερένια όπλα στους στρατιώτες. Μία τρίτη άποψη υποστηρίζει ότι η ονομασία του οφείλεται στο σχήμα των δοντιών του κάλυκα του άνθους του, που μοιάζουν με αιχμή λόγχης.

Φυτρώνει σε βραχώδεις θέσεις

και σε μεγάλο υψόμετρο. Ανθίζει από τα τέλη Ιουνίου μέχρι και τα τέλη Ιουλίου ή αρχές Αυγούστου, ανάλογα με την περιοχή, συλλέγεται το υπέργειο τμήμα του, σε πλήρη άνθιση. Οι ανθοφόροι βλαστοί ξηραίνονται, ώστε να μπορούν να διατηρηθούν για μεγάλο χρονικό διάστημα. Το είδος που καλλιεργείται είναι μόνο ο Sideritis raeseri Boiss & Heldr. Το μεγαλύτερο μέρος των φυτών που καταναλώνονται είναι από αυτοφυείς πληθυσμούς που κινδυνεύουν να εξαφανιστούν. Το γένος σιδερίτης περιλαμβάνει πληθώρα φυτικών ειδών που είναι περισσότερα από 150 είδη. Στα βουνά της Ελλάδας αυτοφυούνται περίπου 17 είδη,τα οποία είναι:Sideritis athoa=>τσάι βλάχικο ή τσάι του Άθω ή μπεττόνικα και αναπτύσεται στο Άγιο Όρος, Sideritis clandestina=>τσάι του Ταϋγέτου ή τσάι του Μαλεβού, Sideritis scardica=>τσάι του Ολύμπου, Sideritis raeseri=>τσάι του Παρνασού ή τσάι του Βελουχιού, Sideritis syriaca=>μολοτίρα ή καλοκοιμηθιά(τσάι Κρήτης), Sideritis euboea=>τσάι της Εύβοιας ή τσάι του Δέλφι.

Σύμφωνα με έρευνες

το τσάι του βουνού έχει αντιοξειδωτική, αντιφλεγμονώδη, αντιμικροβιακή, βακτηριοστατική, θερμαντική, αντιθρομβωτική και αναγλητική δράση. Ωστόσο το τσάι συνιστάται ως αντισπασμωδικό, επουλωτικό, τονωτικό, αγχολυτικό, ευστόμαχο, εφιδρωτικό, αντιρεθιστικό, αντιαναιμικό, πεπτικό, διουρητικό και αποτοξινωτικό. Φυσικά όλα αυτά ισχύουν, γιατί το φυτό περιέχει φλαβονοειδείς ουσίες.

Τα εκχυλίσματα των Sideritis Euboea και Sideritis clandestina μπορούν να συνεισφέρουν προληπτικά στην οστεοπόρωση, καθώς προστατεύουν έναντι της απώλειας της οστικής πυκνότητας και ενισχύουν τη μηχανική αντοχή των οστών. Μελέτες υποστηρίζουν ότι μπορεί να καταπολεμήσει την νόσο του ΑλτσχάΪμερ.Ακόμα έχει προληπτικά οφέλη στην ενφάνιση καταρράκτη, θρόμβων και υπέρτασης. Καταπολεμεί τις παθήσεις των τριχοειδών αγγείων και της καρδιάς. Επιταχύνει την αναπνοή. Συνιστάται κατά των ασθενειών του αναπνευστικού και ουροποιητικού συστήματος. Επίσης, η πιο συχνή χρήση του είναι για γρίπη, πονοκέφαλο και πονόλαιμο. Κάνει καλό στην αρτηριοσκλήρωση, ευκοιλιότητα και την μεσογειακή αναιμία. Τα φύλλα του μπορούν να ανακουφίσουν περιοχές με τσιμπήματα εντόμων ή εγκαύματα από τον ήλιο αν τα τρίψετε απάνω σε αυτές.

Τα πιο δραστικά συστατικά του

είναι η καφεϊνη που είναι διεργητικό του νευρικού συστήματος, αλλά υπάρχουν ίχνη θεοβρωμίνης που δρα στο αναπνευστικό σύστημα. Η μακρόχρονη χρήση και σε μεγάλες ποσότητες του μπορεί να προκαλέσει ελαφρά δηλητηρίαση που εκδηλώνεται με αϋπνία, αδυνάτισμα,απώλεια όρεξης και προβλήματα του νευρικού συστήματος. Γι’αυτό πρέπει να πίνετε τσάι του βουνού, αλλά με μέτρο.

Είναι εύγεστο και αρωματικό

και μπορείτε να το καταναλώσετε ως ρόφημα, κρύο ή ζεστό, με μέλι ή σκέτο. Για να το φτιάξετε πρέπει να κάνετε κάποια μικρά βήματα. Για το ζεστό τσάι πρώτα ρίχνετε βραστό νερό σε ένα με δύο κλαδάκια και αφήνετε από 3 έως 5 λεπτά να αναδείξει το άρωμα και τις θεραπευτικές του ουσίες. Έπειτα προσθέτετε την γλυκαντική ουσία ή το αφήνετε σκέτο. Για το κρύο τσάι ακολουθείτε τα βήματα για το ζεστό τσάι και το αφήνετε να κρυώσει λίγο και το χτυπάτε με παγάκια στο σέικερ. Μπορείτε να το σερβίρετε σκέτο, με μέλι ή μέλι και λεμόνι.