Γαβαλοχώρι Χανίων

To Γαβαλοχώρι δεν είναι ίσως το πιο διάσημο χωριό του Αποκόρωνα Χανίων αλλά σίγουρα είναι

ένα από τα πιο όμορφα και γραφικά: δεν συναντάς συχνά τόσο καλοδιατηρημένη παραδοσιακή αρχιτεκτονική και τόσο «χρώμα».

Σύμφωνα με την παράδοση, πήρε το όνομα του από τους «Γαβαλάδες», δηλαδή την οικογένεια ενός από τα 12 αρχοντόπουλα της Κωνσταντινούπολης (γόνοι αρχοντικών οικογενειών) που εγκαταστάθηκαν στην Κρήτη το 1082 κατ’ εντολή του αυτοκράτορα Κομνηνού.

Το καλύτερο που έχεις να κάνεις φτάνοντας στο χωριό είναι φυσικά να αφήσεις το αυτοκίνητο και να χαθείς στα στενά δρομάκια και τις παλιές διατηρημένες γειτονιές. Παραδοσιακή αρχιτεκτονική, χρώματα και πάλι χρώματα, λουλακί και τερακότα, πεζούλια και καμάρες, σπίτια που διατηρούν την αλλοτινή τους αισθητική (κι ίσως μια γεύση από Βυζάντιο), μικροί καταπράσινοι κήποι και ασβεστωμένες αυλές… στοίχημα ότι πολύ σύντομα θα φαντασιώνεσαι ότι ένα από αυτά τα πετρόχτιστα παραμυθένια σπιτάκια είναι δικό σου.

Στη βόλτα σου δεν θα παραλείψεις να επισκεφτείς το Ιστορικό – Λαογραφικό μουσείο του χωριού (δυστυχώς το χειμώνα είναι κλειστό). Ακόμα και το ίδιο το κτίριο έχει ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον αλλά και στα εκθέματα θα δεις αποτυπωμένη την ιστορία και τη λαογραφία της περιοχής. Ανάμεσα τους κι ένα νυφικό φτιαγμένο με κοπανέλι, την παραδοσιακή τεχνική χειροποίητης δαντέλας για την οποία είναι φημισμένες οι γυναίκες του χωριού (μετά επιβάλλεται και ένα πέρασμα στον γυναικείο συνεταιρισμό του χωριού).

Έπειτα, κι αφού περάσεις την πλατεία με τον πλάτανο πιάσε την ανηφορική στράτα. Οι ταμπέλες θα σε οδηγήσουν στο προβιομηχανικό Ελαιοτριβείο του 17ου αιώνα και λίγο περπάτημα παραπάνω, στις παρυφές του χωριού και στα λεγόμενα Γαβαλιανά Πηγάδια. Στην κάθοδο σε περιμένει η ταβέρνα στην γραφική μικρή πλατεία με τον πλάτανο (το καλοκαίρι), ή ο «Γαβαλιανός Καφενές» για ρακές, καλτσούνια και άλλες κρητικές λιχουδιές.