Βρυσούλες Ξυλοκάστρου Κορινθίας

Οι Βρυσούλες (πρώην Τσερεγούνι) βρίσκονται ανατολικά της Ζάχολης, 1.500 μέτρα από το Κούτσι. Το 1912 το Τσερεγούνι περιλάμβανε και τους οικισμούς Κούτσι και Καρυές. Μετονομάστηκε σε Βρυσούλες το 1927 με το Δ. 9-9-27 ΦΕΚ 206/1927. Στην απογραφή του 1851 είχε 110 κατοίκους, το 1961: 207 και στην τελευταία απογραφή ο οικισμός Καρυά 70 κατοίκους και οι Νέες Βρυσούλες 172. Η ονομασία Τσερεγούνι είναι Τουρκική και σημαίνει τόπος εξορίας, όπως λένε πληροφορίες παλιών χωριανών.

Το χωριό αυτό είχε τραγική μοίρα. Στις 5 Μαρτίου του 1942, μετά από τρομερή νεροποντή, συγκεντρώθηκε το νερό στη βόρεια πλευρά του χωριού με αποτέλεσμα να αρχίσει να υποχωρεί το έδαφος και να κατολισθαίνει το δυτικό μέρος του χωριού. Οι κάτοικοι έντρομοι μάζεψαν όσα πράγματα μπορούσαν να σηκώσουν και κατέφυγαν άλλοι στον οικισμό Καρυά, στα αγροτόσπιτα και άλλοι στα ερημοκλήσια και στις σπηλιές. 

Το χωριό μετά από δύο εικοσιτετράωρα χάθηκε από την επιφάνεια της γης. Αργότερα ορίστηκε η καινούργια θέση του χωριού στην τοποθεσία Παλιοχώρι. Η ανοικοδόμηση άρχισε το 1950 και τελείωσε το 1955, με δάνειο που πήραν οι κάτοικοι από την Κτηματική Τράπεζα, και σε οικόπεδα που είχαν δοθεί με κλήρο. Το χωριό ονομάστηκε Νέες Βρυσούλες. Στην αρχή κατοικήθηκε από 60 έως 70 οικογένειες.

Στο κέντρο του χωριού είναι η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, στην οποία έχουν μεταφερθεί όλα τα ξυλόγλυπτα και οι εικόνες της παλιάς εκκλησίας. Η βρύση, το σχολείο και το Κοινοτικό γραφείο είναι το ένα κοντά στο άλλο.

Στα πρώτα χρόνια της ζωής του χωριού οι κάτοικοι ασχολούνταν κυρίως με την κτηνοτροφία. Αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι το 1885 το χωριό είχε 5.000 έως 8.000 γιδοπρόβατα και όταν το πρώτο κοπάδι ήταν στο Καμάρι στην Αγία Ελένη, το τελευταίο δεν είχε ακόμη ξεκινήσει απ' το Τσερεγούνι. Την εποχή του Όθωνα ένας ονομαστός ληστής που δρούσε στην περιφέρεια ήταν ο Κοκάλας.

Σήμερα οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται με την καλλιέργεια της γης, σταφιδοκαλλιέργεια, ελιές και μηλιές.

Φθάνοντας κανείς στο Τσερεγούνι από το Κούτσι, όταν σταθεί στη θέση Προσκυνητάρι, βλέπει νοτιοανατολικά το χωριό Δεντρό, στο κέντρο μακριά το Παναρίτι και αριστερότερα το Μάρκασι. Πέρα μακριά φαίνεται η Ζήρεια με τις δύο κορυφές της και νοτιοδυτικά το Μαυριόρος. Λίγο χαμηλότερα φαίνεται το Ξανθοχώρι με το εύφορο οροπέδιο γεμάτο από αμπέλια και ελιές.