Καστάνιανη Ιωαννίνων

Η Καστάνιανη αποτελεί ένα από τα 42 χωριά του νέου διευρυμένου Δήμου Κόνιτσας, μιας

γεωγραφικής περιοχής του Ν. Ιωαννίνων, που αποτελείται από ψηλά βουνά, πολλά νερά και ποτάμια, δάση, χαράδρες, φαράγγια και πολύ πλούσια χλωρίδα και πανίδα.

Φτάνοντας στο κεντρικό σημείο υποδοχής της Καστάνιανης, βρίσκεται κανείς στο Αμελικό ή Μιλικό, όπως το λένε οι χωριανοί, με την πέτρινη βρύση απ' όπου τρέχει το ολόδροσο γάργαρο νερό της πηγής, και το κοινοτικό καφενείο.

Ο μαχαλάς που εκτείνεται μπροστά, ονομάζεται Μεσαριά. Παίρνοντας το καλντερίμι αριστερά βρίσκει κανείς την κεντρική πλατεία του χωριού. Εκεί είναι και ο Άγιος Νικόλαος και το διώροφο πετρόκτιστο σχολείο, που εδώ και τριάντα χρόνια περίπου είναι κλειστό ελλείψει μαθητών. Συνεχίζοντας προς τα αριστερά και διασχίζοντας το μονότοξο πέτρινο γεφύρι βρισκόμαστε στη Γκάλινα.

Από το Μιλικό πάλι, αυτή τη φορά προς τα δεξιά, περνώντας πάνω από ένα ακόμη μονότοξο γεφύρι, συναντάμε το μαχαλά της Ράχης. Σε περίοπτη θέση είναι ο πλάτανος- το γνωστότερο αγνάντι και ένα σημείο αναφοράς για το χωριό. Εκεί βρίσκεται και ο πετρόχτιστος ξενώνας που περιμένει να υποδεχθεί τους επισκέπτες του.

Ο επισκέπτης αξίζει να περιηγηθεί στα σοκάκια του χωριού και να θαυμάσει τα λιθόκτιστα σπίτια, τα καλντερίμια, αλλά και την κεντρική πλατεία όπου στέκεται επιβλητική η εκκλησία του Αγίου Νικολάου(1928) με την τοξωτή κύρια είσοδο, τον πλούσιο γλυπτό διάκοσμο και το ξυλόγλυπτο τέμπλο του Χαράλαμπου Σκαλιστή από το Τούρνοβο (Γοργοπόταμο).

ΣΟι Κασταγιανίτες μαστόροι ήταν ονομαστοί για την τέχνη τους στο πελέκημα και χτίσιμο της πέτρας και έργα τους υπάρχουν διάσπαρτα στην Ελλάδα. Ανάμεσα σε αυτά αναφέρονται τα πελεκητά στην πρόσοψη της Ζωσιμαίας Σχολής και το κτίσμα του Ρολογιού στα Γιάννενα, πολλά γεφύρια, πετρόχτιστα αρχοντικά, καλντερίμια, τζάκια με εντυπωσιακά λιθανάγλυφα κ.ά.

Επίσης τα καλοδιατηρημένα σήμερα αρχοντικά του χωριού και τα τέσσερα πέτρινα γεφύρια που επισκευάστηκαν και αναδείχτηκαν από το Δήμο Μαστοροχωρίων. Πρόκειται για το γεφύρι της Γκάλινας, το γεφύρι της Μεσαργιάς Ράχης, το γεφύρι των Μητσαίων και το γεφύρι της Μαλνίτσας.