Μαυροχώρι Καστοριάς

Το Μαυροχώρι είναι χωριό του δήμου Καστοριάς, της Περιφερειακής Ενότητας Καστοριάς. Βρίσκεται στην ανατολική ακτή της λίμνης Ορεστιάδας απέναντι από την πόλη της Καστοριάς. Είναι ενωμένη οικιστικά με τη βορειότερη Πολυκάρπη με την οποία χωρίζεται από τον ποταμό Ξηροπόταμο.

Στο σημείο του οικισμού μεταφέρθηκε μεγάλη εμποροπανήγυρη που τελούνταν παλαιότερα είτε στην πόλη της Καστοριάς, είτε στη Διοκλητιανούπολη, είτε ανατολικότερα στην Κλεισούρα. Η εμποροπανήγυρη που λάμβανε χώρα στις 25 Σεπτεμβρίου, στο Μαυροχώρι ξεκίνησε από τον 9ο αιώνα με την ονομασία "Πανηγύρι του Δόβερου". Το χωριό υπάρχει ήδη από το 1380. Στα τέλη του 15ου αιώνα το χωριό εμφανίζεται ως "Μαύροβο" με πληθυσμό 178 οικογένειες (περίπου 1.780 άνθρωποι). Το 18ο αιώνα, η εμποροπανήγυρη του Μαυρόβου ήταν ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα που συνέβαινε στην προεπαναστατική Ελλάδα.

Οι κάτοικοί του ήταν κυρίως χριστιανοί και δευτερευόντως μουσουλμάνοι, ενώ λειτουργούσε ελληνικό και οθωμανικό σχολείο. Οι χριστιανοί ήταν δίγλωσσοι (ελληνικά/σλαβικά) και συμμετείχαν στο Μακεδονικό Αγώνα. Κυριότεροι Μαυροβίτες Μακεδονομάχοι ήταν ο οπλαρχηγός Κωνσταντίνος Παπασταύρου, ο Χρυσός Μπίβουλας, ο Θωμάς Ράντζος και ο Κωνσταντίνος Ταραβάνης. Μετά τη συνθήκη της Λωζάνης οι μουσουλμάνοι κάτοικοι του χωριού προσέφυγαν στην Τουρκία, ενώ εγκαταστάθηκαν και ορισμένες οικογένειες Ελλήνων προσφύγων.

Σήμερα το Μαυροχώρι αποτελεί τουριστικό προορισμό για ήσυχες διακοπές στη λίμνη της Καστοριάς. Εκτός από την εμποροπανήγυρη πραγματοποιούνται εορταστικές εκδηλώσεις στις 13 - 15 Αυγούστου της Κοιμήσεως της Παναγίας, όπου εορτάζει η παρακείμενη μονή της Παναγίας της Μαυριώτισσας (κτίστηκε από τον στρατηγό Γεώργιο Παλαιολόγο σε ανάμνηση της νίκης κατά των Νορμανδών το 1083). Στο χωριό λειτουργεί και ο Ναυτικός Όμιλος Μαυροχωρίου.