Πρώτη Σερρών

Η Πρώτη είναι ένα από τα πιο παλιά χωριά της περιοχής Παγγαίου. Ανήκει στο νέο καλλικρατικό δήμο Αμφίπολης του νομού Σερρών. Είναι χτισμένο στους πρόποδες του χρυσοφόρου βουνού και από τη βόρεια πλευρά του, σε υψόμετρο 310 μέτρα.

Στα Νότιο-Δυτικά βρίσκεται το χωριό Ροδολίβος, στα Βόριο-Δυτικά το χωριό Αγγίστα και στα Βόριο-Ανατολικά η Νέα Μπάφρα. Από τα αστικά κέντρα της περιοχής απέχει πολύ (50χλμ. από Σέρρες, 27χλμ. από Δράμα, 50χλμ. από την Καβάλα, 120χλμ από τη Θεσσαλονίκη), γεγονός που ανάγκασε την περιοχή να αναπτύξει δικό της πολιτισμό και κουλτούρα.

Πάνω ακριβώς από την Πρώτη στο Παγγαίο, βρίσκεται το μοναστήρι της "Θείας Αναλήψεώς", με μεγάλη ιστορία και δράση. Εύκολα μπορεί να το επισκεφθεί και το θαυμάσει ο κάθε πιστός, αφού απέχει μόνο 7 χλμ. από την Πρώτη και συνδέεται με ασφαλτόδρομο.

ΟΝΟΜΑΣΙΕΣ

Η παράδοση αναφέρει πως η ιστορική Πρώτη, στην αρχαιότητα ονομαζότανε «Κίασα»ή «Κίεσα», μετά ονομάστηκε «εβδομίστα» από τα 70 σπίτια που είχε, επί τουρκοκρατίας ονομάσθηκε Κιούπκιοϊ. Κιούπκιοϊ είναι τουρκική ονομασία και σημαίνει χωριό των πιθαριών, από τα πολλά πιθάρια (κιούπια) που βρέθηκαν.

Μετονομάστηκε σε Πρώτη το 1927. Το όνομα Πρώτη δόθηκε κατά μία εκδοχή από τη πριγκίπισσα Πρώτη, που είχε το θέρετρό της κοντά στον οικισμό. Μια άλλη εκδοχή από τη πρώτη στάση του Μ. Αλεξάνδρου (στα μεταλλεία χρυσού) σε κάποια εκστρατεία του, ή από το γεγονός ότι είναι από τα πιο σύγχρονα χωριά της περιοχής και πρωτοστατεί σε πολλά, γι΄αυτό και το ονόμασαν "Πρώτη". Τα ονόματα του χωριού κατά χρονολογική σειρά από την αρχαιότητα έως σήμερα είναι : Κίασα ή Κίεσα, Δόβηρος, Εβδομίστα, Κιούπ-Κιόϊ, Πυθία, Πρώτη.

***Είναι πολύ εύκολα προσβάσιμη μέσω της Εγνατίας οδού από τα αστικά κέντρα από τα οποία απέχει Θεσσαλονίκη 120 χλμ., Σέρρες 50 χλμ., Δράμα 27 χλμ., και 50χμ. από Καβάλα.