Κυανή Έβρου

Η Κυανή είναι χωριό του νομού Έβρου. Βρίσκεται στην κοιλάδα του Ερυθροπόταμου, ο οποίος είναι παραπόταμος του ποταμού Έβρου, σε απόσταση 116 χλμ. από την Αλεξανδρούπολη και 12 χλμ. από το Διδυμότειχο. Η ονομασία Κυανή δόθηκε στο χωριό μετά το 1920. Πριν από εκείνη τη χρονιά το χωριό είχε την τούρκικη ονομασία “Τσιαουσλί”, από την ελληνική παραλλαγή “τσαούσης” της τουρκικής λέξης “τσαούς”. 

Η λέξη αυτή αναφέρεται σε αξίωμα του οθωμανικού στρατού και συγκεκριμένα σε αυτό του λοχία. Έτσι, συμπεραίνουμε πώς το χωριό ήταν εκείνη την εποχή αρκετά σημαντικό κέντρο, αφού είχε την έδρα του εκεί ο τσαούσης. Μετά την απελευθέρωση της περιοχής το 1920, το ελληνικό κράτος ξεκίνησε μία διαδικασία αλλαγής των ονομασιών των τοπικών χωριών του Έβρου, που ήταν κατά κανόνα τουρκικές, σε ελληνικές, έτσι ώστε να ενισχύσει την ελληνικότητα της περιοχής. Έτσι η Κυανή πήρε την ονομασία της από το χρώμα κυανό, επειδή σύμφωνα με τους ντόπιους είχε απαράμιλλη φυσική ομορφιά. Η ονομασία όμως “Τσιαουσλί” χρησιμοποιείται αρκετά από τους ντόπιους έως και σήμερα.

Το χωριό ανήκει σε μία κατηγορία 13 χωριών, που ονομάζονται χωριά των Μάρηδων. Έτσι, η Κυανή διατηρεί τις πολιτιστικές τους παραδόσεις με την αναβίωση του εθίμου του “Μπέη”, που ανάγεται από την εποχή της Τουρκοκρατίας, όταν ο μπέης της περιοχής επέτρεπε στους Έλληνες της περιοχής να δράσουν ελεύθερα για μόνο μία μέρα, και έτσι εκείνοι το εκμεταλλεύονταν για να χλευάζουν εναντίον των Τούρκων καταπιεστών τους. Εκείνη τη μέρα διεξάγεται κάτι σαν παρέλαση καρναβαλιού παραδοσιακών στολών, με αντίστοιχη βασίλισσα του καρναβαλιού να είναι ο “Μπέης”. Η “παρέλαση” αυτή καταλήγει, αφού διασχίζει όλο το χωριό, στην κεντρική του πλατεία, όπου και διεξάγεται μεγάλο παραδοσιακό γλέντι. Επίσης, στο χωριό λειτουργεί ο Πολιτιστικός Σύλλογος Κυανής, ο οποίος ιδρύθηκε με χορηγία του δημάρχου Διδυμότειχου Ευάγγελου Παπατσαρούχα και απαριθμεί ποικίλες δραστηριότητες, όπως αναβίωση των παραδοσιακών εθίμων, χωρών και της ντόπιας μαγειρικής καθώς και διεξαγωγή εκδρομών ψυχαγωγικού χαρακτήρα για όσους είναι εγγεγραμμένοι σ’ αυτόν. Ο Πολιτιστικός Σύλλογος κυανής φιλοξενείται σε ένα μικρό κτίσμα, κοντά στην κεντρική πλατεία του χωριού.