Ιερομνήμη Πωγωνίου Ιωαννίνων

Το χωριό Ιερομνήμη βρίσκεται βορειοδυτικά των Ιωαννίνων σε απόσταση 40 χλμ., η κτίση του ανάγεται στον 14ο μ. Χ. αιώνα και οφείλει το όνομά της στην γνωστή οικογένεια των Ιερομνημόνων των Ιωαννίνων.

Η περιοχή κατοικούνταν από τα πανάρχαια χρόνια αφού πάνω από το χωριό υψώνονταν οι λόφοι Στσέλυμς (Γυμνόλοφος 812μ. υψόμετρο) και Καστρί όπου υπάρχουν ερείπια από αρχαία πόλη κυκλώπεια τείχη.

Από άποψη φυσικής ομορφιάς πρόκληση για τον επισκέπτη, αποτελούν οι δύο ιστορικές πηγές που τα νερά τους πότιζαν τον κάμπο. Ο «Νηστικός» γεμάτος σκιερά πλατάνια και η «Νεροτριβιά» που το όνομά της δείχνει ότι εκεί λειτουργούσε πριν αιώνες νεροτριβή. Με τα νερά του Νηστικού λειτουργούσε ο νερόμυλος του χωριού κτίσμα του 19ου αιώνα και το 1945 λειτουργούσε το μοναδικό στην περιοχή υδροηλεκτρικό εργοστάσιο για τις ανάγκες του χωριού. Εκεί υπάρχουν και δυο μικρά γεφύρια.

Το συγκρότημα «μύλος- νεροτριβή- μαντάνια» και τα γεφύρια χαρακτηρίστηκαν ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο.

Γύρω από την Ιερόμνημη που λέγεται και Γερομνήμη οι δε κάτοικοι Γερομάτες υπάρχουν τα χωριά : Κουκλιοί, Ριάχοβο, Γλύζιανη (Καταράκτης), Λίθινο, Βασιλόπουλο (Μπριγιάννιτσα) και η Σιούτιστα (Καστρί). Όλα λέγονται κρομμυδοχώρια γιατί πριν τη δεκαετία του 1960 παρήγαγαν πολλά κρομμύδια, το δε προβάδισμα το είχε η Γερόμνημη. Απόδειξη τούτου το παρατσούκλι του γνήσιου τέκνου της Καπετάν Σπύρου Μήτση (Κρομμύδα).