Δαφνιώτισσα Ηλείας

Το Τοπικό Διαμέρισμα της Δαφνιώτισσας βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του Δήμου Αμαλιάδας και έχει πληθυσμό 459 κατοίκους (στοιχεία 2001). Στα μέσα του 19ου αιώνα δημιουργείται ο οικισμός Δαφνιώτισσα απότη συνένωση δυο συνοικισμών : Της «Δαφνιώτισσας» και του «Παλαιοχωρίου». Ο πρώτος βρίσκεται Ν.Α του σημερινού χωριού και ο δεύτερος προς το νότο. Δεν σώζονται ερείπια των δύο παλαιών συνοικισμών, παρά μόνο η εκκλησία «Δαφνιώτισσα», απ’ όπου και πήρε το όνομά του το νέο χωριό.

Το χωριό βρίσκεται στα Β.Α. του Ν. Ηλείας και της Αμαλιάδας, σε δεξιά παράκαμψη της επαρχιακής οδού Αμαλιάδας - Σιμόπουλου στο 14ο χλμ. Κατέχει 3.340 στρέμματα, σε έδαφος πεδινό - λοφώδες, με υψόμετρο 110 μ. Το κλίμα είναι μεσογειακό.

Τα στοιχεία αρχικής αναγνώρισης είναι : Κοινότης Μουζίκα Β.Δ. 2-6-1925 ΦΕΚ.Α 144/1925. Προήλθε από την τέως κοινότητα Μπεζαΐτη (Κεραμιδιάς) και τέως Δήμου Πηνείων. Ο συνοικισμός και η κοινότητα μετονομάζονται σε κοινότητα Δαφνιώτισσας με το Β.Δ. 19-7-1928 και ΦΕΚ Α 156/1928. Ο πληθυσμός του χωριού το 1971 ανέρχονταν σε 500 κατοίκους.

Ο ντόπιος πληθυσμός ασχολείται με την γεωργία, ελιές, σταφίδα, (που είναι τα παραδοσιακά προϊόντα της περιοχής) δημητριακά, κηπευτικά κ.ά. και την κτηνοτροφία (πρόβατα, χοίροι, πουλερικά).

Τα πέτρινα παραδοσιακά σπίτια, αντικαθίστανται βαθμιαία από μονώροφα ή διώροφα με σύγχρονες προδιαγραφές, από τούβλα και τσιμέντο.

Η εκκλησία του χωριού είναι αφιερωμένη στον Απόστολο Ανδρέα. Στο χωριό ανήκουν τα ξωκλήσια της Αγ.Παρασκευής, Αγ.Παντελεήμονα και η Παναγία η Δαφνιώτισσα. Πανηγυρίζουν επίσημα της Αγ. Παρασκευής οπότε και γίνεται περιφορά της εικόνας.

Στο γλέντι του χωριού ξεφαντώνουν χορεύοντας Τσάμικο και Καλαματιανό.

Το Σχολείο του χωριού ιδρύεται το 1920 ως 1/Θ και λειτουργεί έτσι μέχρι το 1959 όταν προβιβάζεται σε 2/θ. Το 1965 γίνεται 3/θ, ενώ σήμερα λειτουργεί ως 1/θ. Το Δημοτικό Σχολείο ως το 1923 στεγάζονταν σε ιδιωτικό κτίριο. Έκτοτε και ως το 1958 σε εκκλησιαστικό οίκημα, που στη συνέχεια παραχωρείται στη Σχολική Εφορεία και χρησιμοποιείται ως διδακτήριο μέχρι το 1965. Από το 1965 μεταφέρεται στο ανεγερθέν από το κράτος σύγχρονο διδακτήριο. Το οικόπεδο του διδακτηρίου είναι 1850 τ.μ., δωρεά των αδελφών Π. και Αν. Χαραλαμπόπουλου, που θεωρούνται ευεργέτες του Σχολείου. Στο χωριό από το 1977 λειτουργεί και Νηπιαγωγείο.

Στην περιοχή του Τοπικού Διαμερίσματος Δαφνιώτισσας έχει μισθωθεί από την Αναπτυξιακή Επιχείρηση Δήμου Αμαλιάδας (μετά από πλειοδοτικό διαγωνισμό της περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας) μια έκταση 228.000 τ.μ για εκμετάλλευση αδρανών υλικών. Η μίσθωση είναι για 20 χρόνια. Το λατομείο διαθέτει χαλίκι, φίλερ, γαρμπίλι και άμμο. Διαθέτει κατάλληλο μηχανολογικό εξοπλισμό όπως μηχανήματα φόρτωσης, φορτηγά κτλ αλλά και κατάλληλες κτιριακές εγκαταστάσεις. Το λατομείο αυτό είναι από τα λίγα που λειτουργούν νόμιμα και προσφέρει ποιοτικά υλικά σε καλές τιμές.