Σωσάνδρα Πέλλας

Η Σωσάνδρα είναι ένα από τα ομορφότερα και πιο αναπτυσσόμενα χωριά της περιοχής της

Αλμωπίας, μόλις 3 χλμ. από την Αριδαία. Ανήκει στον Δήμο Αριδαίας και έχει 1200 περίπου κατοίκους. Στο κομμάτι προς το Λυκόστομο και τη Σωσάνδρα ο δρόμος περνά μέσα από απέραντες καλλιεργημένες εκτάσεις. Ανάλογα με την εποχή, τα χρώματα από τα δέντρα αλλάζουν, μια σε πράσινο, μια σε κόκκινο ή πορτοκαλί… Κοντά στη Σωσάνδρα υπάρχουν πολλοί παλιοί μισογκρεμισμένοι νερόμυλοι, που μέχρι πριν 20 χρόνια δούλευαν, για να εγκαταλειφθούν και να αφεθούν στο έλεος του χρόνου.

Στη Σωσάνδρα της Αριδαίας, κοντά στην Πέλλα της Δυτικής Μακεδονίας, ήρθε στο φως μια αγροτική οικία ηλικίας 6.000 ετών, το οποίο διατηρεί όλο τον οικιακό εξοπλισμό του σε άριστη κατάσταση στη θέση όπου τον άφησαν οι ένοικοι λίγο προτού καταστραφεί από τη φωτιά η οικία.

Η ανεύρεση αυτής της προϊστορικής οικίας παρέχει πολύτιμες και μοναδικές πληροφορίες για την αρχιτεκτονική και την οργάνωση ενός σπιτιού στο τέλος της νεολιθικής εποχής.

Κατά την ανασκαφή αποκαλύφθηκε ένα σχεδόν πλήρες πλέγμα από πασσαλότρυπες που έδωσαν τη μορφή, τη διαρρύθμιση και την οργάνωση της οικοδομής. Πρόκειται για ένα ορθογώνιο, πασσαλόπηκτο κτίριο, επιφάνειας 58 τ. μ., με σκελετό από πασσάλους και τοίχους που αποτελούνταν από πλέγμα κλαδιών και καλαμιών που είχαν επαλειφθεί με πηλό.

Η οικία έχει τριμερή διάρθρωση, με δύο φούρνους ανάμεσα στους οποίους υπάρχει χώρος συγκέντρωσης και επεξεργασίας αγροτικών προϊόντων, η είσοδος είναι προς το νότο ενώ τα δάπεδα ήταν καλυμμένα με ψαθιά.

Οι μυλόπετρες, οι τριπτήρες και οι αποθηκευτικοί λάκκοι που βρέθηκαν μαζί με το πλήθος των πήλινων αγγείων και λίθινων εργαλείων υποδηλώνουν εμμέσως την καλλιέργεια και επεξεργασία των σιτηρών στο τέλος της νεολιθικής εποχής. Το εκπληκτικό είναι ότι τα ευρήματα έμειναν ανέπαφα μέχρι σήμερα ακριβώς όπως και όπου τα άφησαν οι ένοικοι του σπιτιού πριν 6.000 χρόνια.

Κοντά στη Σωσάνδρα υπάρχουν πολλοί παλιοί μισογκρεμισμένοι νερόμυλοι, που μέχρι πριν 20 χρόνια δούλευαν, για να εγκαταλειφθούν και να αφεθούν στο έλεος του χρόνου. Μπορείς να σταματήσεις στο κέντρο του χωριού για να πιεις ένα καφεδάκι παρέα με τους λιγοστούς μόνιμους κατοίκους, πριν συνεχίσεις για τους ορεινούς Προμάχους.

Στη διάρκεια της τουρκοκρατίας, ο ντόπιος πληθυσμός αγωνίστηκε γενναία για τη διατήρηση των εθνικών και θρησκευτικών παραδόσεων, όπως άλλωστε συνέβη σε όλες τις κοινότητες της Αλμωπίας. Την ίδια περίοδο (γύρω στα 1600) χτίστηκαν τέσσερις νερόμυλοι με έξι μύλους το καθένα. Τα κτίσματα αυτά αποτελούν το κέντρο ενός δικτύου νερόμυλων, το οποίο λειτουργούσε σε όλη την Αλμωπία, αλλά και δείγματα της βιομηχανικής και βιοτεχνικής αρχιτεκτονικής της εποχής.

Η Σωσάνδρα αποτελεί πόλο έλξης για τους κατοίκους της Αλμωπίας καθώς και για τους τουρίστες. Ταβέρνες, καφετέριες, εμπορικά καταστήματα αποδεικνύουν ότι η Σωσάνδρα είναι ένα χωριό που σφύζει από ζωή. Στην Σωσάνδρα, θα βρεις και τα παραδοσιακά ρακοκάζανα, που σταγόνα σταγόνα φτιάχνουν το τσίπουρο και τη γράπα της χρονιάς.

Το χωριό γιορτάζει στις 23 Απριλίου, ανήμερα του Αγίου Γεωργίου. Τον Άγιο Γεώργιο πανηγυρίζουν τη Δεύτερη μέρα του Πάσχα στην Σωσάνδρα .Το απόγευμα στην κεντρική πλατεία υπό τους ήχους παραδοσιακής μουσικής εμφανίζονται χορευτικά συγκροτήματα. Αγώνας ποδοσφαίρου μεταξύ του Ακρίτα Σωσάνδρας και παλαιμάχων, πραγματοποιείται στις αθλητικές εγκαταστάσεις του χωριού και πλήθος άλλων εκδηλώσεων.