Κάστρο στα Πέντε Πηγάδια

Πρόκειται για ένα από τα δύο κάστρα πολυγωνικού σχήματος των αρχών του 19ου αιώνα που βρίσκονται σε πολύ κοντινή απόσταση μεταξύ τους, στην περιοχή Κλεισούρα του νομού Πρεβέζης. Σύμφωνα με το Μακρυγιάννη, το κάστρο ήταν χάνι που το έφτιαξαν οι Τούρκοι σαν κάστρο. Το συγκεκριμένο κάστρο είναι το νεότερο από τα δύο και το ευρισκόμενο σε καλύτερη κατάσταση.

Τοποθεσία & Στρατηγική Σημασία

Το κάστρο ήταν σε στρατηγική τοποθεσία, στα μέσα της διαδρομής Ιωαννίνων-Άρτας, σε θέση που ο Μακρυγιάννης την περιγράφει «δυνατή και αναγκαία».

Ιστορία

Στο σημείο έγιναν δύο σημαντικές μάχες της νεότερης ελληνικής ιστορίας:

Τον Οκτώβριο του 1821 έγνε νικηφόρα μάχη του Μακρυγιάννη εναντίον των δυνάμεων του Χουρσίτ Πασά (βλ. παρακάτω).

Στους Βαλκανικούς πολέμους, 23 με 30 Οκτωβρίου 1912, κατά την προέλαση του Ελληνικού Στρατού προς τα Γιάννενα, διεξήχθη μάχη στην περιοχή, μετά από την οποία οι αντίπαλες δυνάμεις σταθεροποίησαν για λίγο τις θέσεις τους. Η επόμενη εξέλιξη ήταν η μάχη του Μπιζανίου το Φεβρουάριο του 1913.

Δομικά, Αρχιτεκτονικά, Οχυρωματικά Στοιχεία

Το κάστρο έχει χτιστεί με βάση το Γαλλικής επινοήσεως «πολυγωνικό σύστημα», που φαίνεται πως ήταν η τελευταία λέξη της οχυρωματικής τεχνικής στις αρχές του 19ου αιώνα. Η βασική ιδέα ήταν η κατασκευή πολλών μικρών φρουρίων (πολυγωνικού σχήματος) σε μικρή απόσταση το ένα από το άλλο με σκοπό την αλληλοκάλυψη και την αποτελεσματική άμυνα μιας ευρύτερης περιοχής.

Χαρακτηριστικό του κάστρου είναι η επιμελής και -κατά τεκμήριον- ανθεκτική λιθοδομή καθώς και ο δυτικοευρωπαϊκός ρυθμός μπαρόκ.

Σημερινή Κατάσταση

Το κάστρο δεν είναι σε καλή κατάσταση αλλά παρ’ όλα αυτά, είναι μάλλον εντυπωσιακό.