Ζίτσα Ιωαννίνων

Η Ζίτσα είναι χωριό του Νομού Ιωαννίνων και γνωστή ιδιαίτερα για το κρασί της. Κτισμένη σε

ημιορεινή θέση στην αριστερή όχθη του ποταμού Καλαμά, βρίσκεται περίπου 25 χιλιόμετρα δυτικά των Ιωαννίνων. Διοικητικά υπάγεται στο Δήμο Ζίτσας, αλλά μολονότι έχει δώσει στο δήμο το όνομά της, δεν αποτελεί έδρα του.

Η Ζίτσα επί τουρκοκρατίας ήταν το μεγαλύτερο από τα λεγόμενα "Κουρεντοχώρια". Εδώ γεννήθηκε, στις αρχές του 16ου αι., ο οικουμενικός πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Ιερεμίας. Εντυπωσιασμένος από το εξαιρετικό φυσικό περιβάλλον της Ζίτσας έμεινε και ο γνωστός φιλέλληνας ποιητής Λόρδος Βύρων, που έμεινε για δύο μέρες στο χωριό, το 1809. Εδώ επίσης διατηρούσε εξοχική έπαυλη και ο διαβόητος Αλή Πασάς. Αργότερα, το 1873, η Ζίτσα έφτασε να διαθέτει τρία σχολεία: ελληνικό, αλληλοδιδακτικό και παρθεναγωγείο, όλα συντηρούμενα από κληροδοτήματα. Σήμερα ο Δήμος της Ζίτσας είναι αδελφοποιημένος με το Δήμο του Nardo, μια πόλη που βρίσκεται στην επαρχία του Salento της νότιας Ιταλίας, ακριβώς στο τακούνι της "μπότας".

Δεν πρέπει να παραλείψουμε μια επίσκεψη στην πινακοθήκη της Ζίτσας, που στεγάζεται σ' ένα παλιό διώροφο αρχοντικό. Εκτίθενται κυρίως έργα χαρακτικής αλλά και ζωγραφικής, στο σύνολό τους κομμάτια της προσωπικής συλλογής του ζωγράφου Κώστα Μαλάμου. Σε διαφορετικό χώρο, κοντά στην εκκλησία του Αγ. Νικολάου, λειτουργεί κι ένα μικρό λαογραφικό μουσείο.